سارا به همراه خانواده‌اش برای یک سفر ۳ روزه آماده شدند. آنها قرار بود به شهری بروند که ۱۲۰۰ کیلومتر با شهر محل زندگیشان فاصله دارد. او همراه پدر و مادرش همه لوازم سفر را مهیا کرد. آنها سوار ماشین شدند؛ سارا داخل ماشین مشغول بازی با آهنربا هایی شد که تازه خریده بود و اثر نیروهای مغناطیسی آنها را روی هم بررسی می‌کرد .
صدای اذان مغرب از رادیوی ماشین بلند شد. پدر سارا ماشین را در محل مناسبی پارک کرد تا همه با هم نماز بخوانند . اما آنها قطب نما همراه نداشتند تا جهت قبله را پیدا کنند(مشاهده ۱ )
سارا به پدرش گفت: " ما در درس مطالعات اجتماعی خوانده‌ایم که مسلمانان در گذشته با اسطرلاب جهت ستاره قطبی را پیدا می‌کردند.کاش ما هم وسیله‌ای مثل اسطرلاب داشتیم. امشب که ستاره ها هم خوب دیده نمی شوند. حالا چه کار کنیم؟ "
پدر گفت : " اگر یک سوزن یا سنجاق فلزی داشته باشیم می‌توانیم به راحتی و با کمک ظرف آب، مسیر شمال و جنوب جغرافیایی را مشخص کنیم. "
سارا شگفت زده شد. مادر لبخندی زد و گفت: " من یک سنجاق فلزی همراه دارم ." سارا خیلی کنجکاو بود و فکر می‌کرد پدر چگونه با یک سنجاق(سوزن) مسیر قبله را مشخص خواهد کرد.
مادر ظرف آبی به همراه سنجاق آورد. سارا بلافاصله سنجاق را از مادر گرفت و درون آب انداخت اما مشاهده کرد که سنجاق در آب فرو رفت و کف ظرف افتاد.( مشاهده ۲ )
پدر گفت: " افتادن سنجاق در کف ظرف، به دلیل سنگینی آن است و اینکه نیروی .... سوزن را به سمت پایین می کشاند. دخترم، برو و آهنربایت را بیاور."
پدر سارا ابتدا سنجاق را خشک کرد و چند ثانیه سنجاق را به آهنربا مالش داد سپس آهسته آن را روی یک برگ درون آب رها کرد. سنجاق چرخید و در مسیر شمال و جنوب مغناطیسی قرار گرفت (مشاهده ۳)
در ادامه پدر یادآوری کرد که چون ما در کشور ایران زندگی می‌کنیم، قبله در جهت جنوب غربی قرار دارد.
همانطور که می‌دانید قطب‌نما وسیله‌ای است برای پیدا کردن جهت درست حرکت. از این رو اگر شما نحوه ساخت آن را یاد بگیرید، با کمترین امکانات هر زمان که بخواهید می توانید آن را بسازید.
وسایل مورد نیاز برای ساخت قطب نما:
۱ - سوزن، سنجاق یا هر میله نازک فلزی
۲- برگ درخت، چوب پنبه یا هر وسیله ای که روی آب شناور بماند.
۳- آهن ربا یا پارچه پنبه ای
۴- ظرف آب
از شما می خواهم همانند سارا یک سوزن آهنربایی درست کنید و جهت شمال و جنوب مغناطیسی را پیدا کرده از مراحل کار عکس یا فیلم بگیرید و ارسال کنید و در ادامه به سوالات زیر پاسخ دهید.
(چنانچه عکس از مراحل کار را نمی‌توانید در این صفحه بارگذاری کنید، می‌توانید به پیوی ارسال کنید.)
انتظار می‌رود مراحل انجام آزمایش را به ترتیب و در مدت ۵ دقیقه انجام دهید. آزمایش را حداقل ۳بار تکرار کنید و از تمام مراحل عکس یا فیلم تهیه کنید.
همچنین نکات ایمنی را در انجام آزمایش رعایت کنید.
(3 نمره)
آزمون عملکردی علوم ششم ابتدایی به صورت دیجی فرم
