زیرساخت پایدار برگزاری آزمون آنلاین
www.digiform.ir

آزمون علوم و فنون ادبی 2 پایانی نوبت دوّم آموزشگاه نمونه دولتی اندیشه به صورت دیجی فرم

              به نام خداوند پیداو پنهان 
            که پیدا و نهان داند به یکسان 
                 وزارت آموزش و پرورش 
      سازمان آموزش و پرورش استان بوشهر 
   مدیریت آموزش و پرورش شهرستان کنگان 
                     دوره متوسطه دوّم 
            آموزشگاه نمونه دولتی اندیشه 
               سال تحصیلی 1399- 1400
                          پایه یازدهم 
             رشته ادبیات و علوم انسانی 
           تاریخ آزمون : 17 / 3 / 1400
      ساعت شروع: 10 صبح روز دوشنبه
           تعداد سؤالات :25 سؤال
      مدّت زمان پاسخ گویی : 110 دقیقه 


digiform

استفاده از اپلیکیشن ها و پیامرسان ها، پاسخ به تماس ها و استفاده از کلید های پایین موبایل مجاز نیست

زمان تکمیل این آزمون 110 دقیقه میباشد



تایید و ادامه
نام و نام خانوادگی خود را وارد نمایید *



تایید

الف ) تاریخ ادبّیات ( 2 نمره )
1- با توجّه به قرن های هفتم تا نهم ، کدام یک از موارد زیر نادرست است؟ 
الف . قصیده های شعری این عصر ، سرشار از معانی اخلاقی و عرفانی شد 
         ودر خدمت فرمانروایان قرار نگرفت . 

ب  . کتاب « نفحات الانس جامی » هم چون کتاب « بهــارستان» بــه 
        شیوه گلستان  سعدی نوشته شده است.

ج   . حافظ شیرازی ، غزلیات عارفانه و عاشقانه را به کمال رساند و لحن
        اشعارش ، تلخ و گزنده شد. 
(0.25 نمره)



تایید

2- با توجّه به موارد زیر پاسخ مناسب را از داخل کمانک انتخاب کنید. 
الف . به کار گیری خیال های رنگین ، ضرب المثل ها و ابداع معانی ، از برجستگی های 
         اشعار ( کلیم کاشانی -  بیدل دهلوی - صائب تبریزی ) است .   0/25

ب   . شاخصه اصلی شعر وحشی بافقی ، ( الفاظ محاوره ، واقع گویی - تخیل های رمز آمیز ) 
         به شمار می آید. 0/25
(0.5 نمره)



تایید

3- با توجّه به چهره علمی و سیاسی « خواجه رشید الدین همدانی » : 
 الف . مهم ترین » کتاب تاریخی» این نویسنده کدام است؟ 0/25

ب   . مهم ترین اقدام فرهنگی وی در « تبریز» چه بود؟  0/25
(0.5 نمره)



تایید

4- کدام یک از ابیات زیر، سروده شعر « محتشم کاشانی » است؟ 
الف . ریشه نخل کهنسال از جوان افزون تر است 
          بیشتــر دلبستگــی باشد به دنیا پیــر را 
ب    . باز این چه شورش است که در خلق عالم است 
          باز ایــن چــه نوحه و چه عزا و چه ماتم است 

(0.25 نمره)



تایید

5- چه عواملی موجب شد تا در دوران حکومت صفوی ، طبقات و گروه های 
     بیشتری مدّعی شعر و شاعری شوند؟ 

(0.5 نمره)



تایید

ب  ) سبک شناسی ( 2 نمره  )
6- با توجّه به « سبک هندی» ، جاهای خالی را با واژگان مناسب پر کنید . 
الف . استفاده از .............. طولانی ، در شعر این دوره رایج شد.    0/25
ب    . قالب مسمّط در این دوره ظاهراً ............است؛ اما به 40 بیت نیز می رسد .0/25

(0.5 نمره)



تایید

7- با توجّه به محتوا و ویژگی های فکری ، ابیات زیر در کدام یک 
از سبک های زیر ، جای می گیرند ؟  0/75
1- آی جیحون از نشاط روی دوست    
     خنـــــگ مارا تامیان آید همی 

2- ای گل که موج خنده ات از سر گذشته ات  
     آماده باش گریــــــه تلخ گلاب را قضـا 

3-قضا  چون زگــردون فـــــروهشت پر  
    همــــه زیــــرکان ، کـــور گردند و کر 
الف . سبک هندی  
ب   . سبک عراقی 
پ   . سبک خراسانی 
(0.75 نمره)



تایید

8-به جز گزینه ......... همه گزینه ها ، از ویژگی های«  زبانی نثر » در سبک عراقی از قرن هفتم تا نهم 
    را نشان می دهد.
الف . ضعف و سستی در ساخت دستوری جملات .
ب   . لغات مختلف قبایل ترک و مفعول در زبان فارسی راه یافت و تا کنون نیز پا بر جا شد.
ج    . نثر فنّی به سستی گرایید و ساده نویسی جایگزین آن شد.
د     . ساده نویسی نثر یکسان نبود و گاه از بلاغت و فصاحت سخن دور می شد . 
(0.25 نمره)



تایید

9- با توجّه به عبارت زیر ، دلیل سودمندی و زیان بار بودن این تحوّل « در سبک هندی» 
     را بررسی کنید. 
« شعر فارسی از حوزه تصرّف شاعران با سواد و آگاه به فنون ادبی ، خــــارج شد و در
  دسترس عامّه قرار گرفت .» 
(0.5 نمره)



تایید

پ  ) زیبایی شناسی ( 6 نمره )
10- با توجّه به ابیات زیر ، به سؤالات داده شده پاسخ دهید.
الف  . « شفق ، آیینه دار نجابتت / و فلق، محرابی / که تو در آن / نماز صبح شهادت گزارده ای .» 
ب   . حریر باورم از شعله ندامت سوخت        که بر کویر عطشناک نیستم چون ابر 

1) یک مورد « تشبیه فشرده اضافی » بنویسید.0/25
2 ) کدام تشبیه « فشرده غیر ترکیبی» است؟ 0/5      

(0.75 نمره)



تایید

11- باتوجّه به بیت زیر: 
« چو دریای خون شدهمه دشت و راغ   
   جهان چون شب و تیغها چون چراغ » 

الف . کدام یک از « پایه های تشبیه» وجود ندارد؟ 0/25
ب   . « مشبّه » در مصراع اوّل و یک نمونه « مشبه به»در  
         مصراع دوّم را مشخّص کنید. 0/5
(0.75 نمره)



تایید

12-درگزینه..........، حرف « چو» ، از « پایه های تشبیه » است.
1) چو صبرش نماند از ضعیفی و هوش 
     زدیوار مـــحرابش آمــــد به گوش

2) زاغ چـــو دیــد آن ره و رفتـــار را 
     و آن روش و جـــنبش همـــوار را 
  
3 ) چــو آتش در سپــاه دشمن افتاد 
      ز آتش هم کمی سوزنده تر شــــد
  
4) مجنون چـــو حدیث عشق بشنید 
     اوّل بگـــریســت ، پــس بخندید  
(0.25 نمره)



تایید

13- با توجّه به ابیات زیر ، : 
« درفشان لاله در وی چون چراغی    
  و لیک از دود او بر جانش داغـی 

تو سرو جویباری ، تــو لاله بهـاری 
تو یار غمگساری ، تو حور دلربایـی 
الف . در کدام یک از ابیات بالا ، « تشبیه گسترده » به کار رفته است؟ 0/25
ب   . « وجه شبه » را در « تشبیه گسترده » مشخّص کنید . 0/25
(0.5 نمره)



تایید

14- با توجّه به بیت زیر ، 
« سر آن ندارد امشب که بــر آید آفتابی 
  چه خیال ها گذر کرد و گذر نکرد خوابی » 
الف . دو مورد « مجاز » در بیت نشان دهید.0/5
ب  .  قرینه هر یک از « مجاز ها » را بنویسید . 0/5
(1 نمره)



تایید

15- با توجّه به ابیات زیر، به سؤالات داده شده پاسخ دهید. 
« هــزار نقش بر آرد زمانـــه و نبود
  یکی چنان که در آیینه تصوّر ماست

هر کو نکاشت مهر و زخوبی گلی نچید 
در رهــــگذار بـــاد نگهبان لالــه بود  

الف . « استعاره ها» را در ابیات فوق مشخّص کنید.0/5
ب   . در ابیات بالا ،کدام یک از « استعاره های » به کار رفته ، 
« تشخیص»است؟ توضیح دهید. 0/75
(1.25 نمره)



تایید

16- مفهوم مشترک کنایه های مصراع دوّم  ابیات زیر را بنویسید . 
   الف  . در آن دریای خون در قرص خورشید 
             غـــروب آفتــــاب خـویشتن دید 

ب    .  زرخسارش فرو مـــی ریخت اشکی 
           بنـــــای زندگی بـــر آب می دید 

(0.5 نمره)



تایید

17 - ابیات زیر را به دقّت بخوانید و به پرسش ها پاسخ دهید .
« از مکافات عمل غافل مشــو 
   گندم از گندم بوید جو ز جـو 

از جای چو مار حلقه بر جست 
در حلــقه زلف کعبه زد دست » 
الف .« کنایه ها » را در هر دو بیت مشخّص کنید .0/5
ب  . مفهوم کنایه ای هر کنایه را بنویسید . 0/5
(1 نمره)



تایید

ت  ) موسیقــــــــی شعـــــر ( 6 نمره )
الف )     - U- - : ..................... 
ب )       U - - :   .....................
(0.5 نمره)



تایید

19-با توجّه به بیت زیر ، به سوالات داده شده پاسخ دهید. 
« زکوی یـــــار مــــی آید نسیم باد نوروزی 
  از این باد ار مدد خواهی ، چراغ دل بر افروزی 

الف . چهارمین « پایه آوایی » مصراع اوّل را مشخص کنید.0/5
ب   . « نشانه آوایی» اوّلین پایه از مصراع دوّم را بنویسید. 0/5
(1 نمره)



تایید

20 - تعداد پایه های بیت زیر، با کدام یک از مصراع های زیر ، برابر است ؟ 
« مسلمانان مسلمانان ، مسلمانی مسلمانی 
   از این آیین بی دینی ، پشیمانی پشیمانی 

الف . خداونـــدا شبم را روز گردان 
         چو روزم بر جهان پیروز گردان 

ب   . در این درگاه بی چونی ، همه لطف است و موزونی 
       چه صحرایی ، چه خضرایی ، چه درگاهی نمی دانم 
(0.5 نمره)



تایید

21- کدام یک از ابیات زیر ، دارای « پایه های آوایی همسان » است؟ 
      برای پاسخ خود یک  دلیل بیان کنید. 
الف . شد مــوسم سبزه و تماشا 
         برخیز و بیا به سوی صحرا 

ب   . کز نیستان تا مرا ببریده اند    
          از نفیرم مرد و زن نالیده اند 
(1 نمره)



تایید

22- با توجّه به بیت: 
« آسایش دو گیتی ، تفسیر این دو حرف است 
  بــــا دوستــــان مــروّت ، با دشمنان مدارا 

الف . بیت بالا  را به پایه های آوایی تفکیک کنید سپس 
        « نشانه های هجایی»  آن را مشخّص کنید. 2نمره 

ب  . آیا این بیت دارای « پایه های آوایی همسان دو لَختی » 
        است؟ چـرا؟ 0/75

پایه های آوایی : 

نشانه های هجایی : 

(2.75 نمره)



تایید

23-آیا جداسازی « پایه های آوایی » مصراع زیر درست است؟ 
« زکـــوی یار می آید نسیــــــم باد نوروزی 
   
زِکویِ  یار         می  آید         نَسی مِ با          دِ  نُو  رو  زی 
(0.25 نمره)



تایید

ث  ) تحــــــــلیل شعر و نثر ( 4 نمره )
24- با توجّه به سروده زیر، به سؤالات داده شده پاسخ دهید . 
« آنچنان کز رفتن گل خار می ماند به جا    
    از جوانی حسرت بسیار می ماند به جا   

   آه افسوس سرشک گـرم و داغ حسرت  
   آن چه از عمر سبک رفتار می ماند به جا 

  کامجویی ، غیر نـاکامی نـــدارد حاصلـی  
  در کف گلچین زگلشن ، خار می ماند به جا  

زنگ افسوسی به دست خواجه هنگام رحیل  
  از شمــــار درهم و دینار می ماند به جــا 

عیش شیرین را بود چاشنی ، صد چشم شور  
بـــرگ صائب بیشتر از بــار می ماند به جا »

الف . شعر بالا ، از سروده های « صائب تبریزی » است ،
       دو مورد از ویژگی های « فکری» از « سبک هندی» را در این 
        سروده مشخّص کنید. 1
ب    . دو مورد از ویژگی های « ادبی» این شعر را در متن نشان دهید 
سپس نوع این مختصات را بنویسید. 1

(2 نمره)



تایید

25- متن زیر از کتاب « مرصاد العباد»انتخاب شده است ، با توجّه به آن به سؤالات 
        داده شده پاسخ دهید. 
« مجموعه ای می بایست از هر دو عالم روحانی و جسمانی که هم محبّت و بندگی 
   به کمال دارد و هم معرفت به کمـال دارد تا بــار امانت مــردانه و عـــاشقانه در 
    سفت جان کشد .»

الف . نویسنده این متن کیست؟ 0/5
ب   . « شیوه نثر» آن را توضیح دهید. 1 نمره
ج  . یک مورد از ویژگی های « فکری » آن را بیان کنید.  0/5
(2 نمره)



تایید