آزمون فارسی دهم (23 آبان 1400) به صورت دیجی فرم

نام و نام خانوادگی خود را وارد نمایید *

تایید

با توجه به ابیات «زین نمط آن مست شده از غرور/ رفت و ز مبدا چو کمی گشت دور/ دید یکی بحر خروشنده ای/ سهمگنی، نادره جوشنده ای/ نعره برآورده فلک کرده کر/ دیده سیه کرده شده زهره در» منظور از «آن مست شده از غرور» کیست؟ «سهمگن» به چه معناست؟ «دیده سیه کردن» کنایه از چیست؟ (1 نمره)

چشمه - کمیاب - عصبانی شدن

چشمه - ترسناک - خشمگین شدن

قطره - بیمناک - فریاد کشیدن

بحر - وحشت آور - غضبناک شدن

تایید

اگر عبارت‌های زیر را به ترتیب مفاهیم (عاقبت‌اندیشی، حق‌شناسی، طلب دانش) قرار دهید، کدام گزینه درست است؟ الف) رنج هیچکس ضایع مکن و همه کس را به‌سزا، حق شناس باش خاصّه قرابت خویش را // ب) اگر از بیگانه ناایمن شوی، زود به مقدار نا‌ایمنی، خویش را از وی ایمن گردان // ج) از آموختن، ننگ مدار تا از ننگ رسته باشی (1 نمره)

الف، ج، ب

ب، الف، ج

ج، الف، ب

ب، ج، الف

تایید

کدام یک از گزینه های زیر با عبارت « شَرَفُ المَکانِ بِالمَکینِ: ارزش هر جایگاهی به کسی است که در آن قرار گرفته است» ارتباط معنایی دارد؟ (1 نمره)

در فکر آن گودالم که خون تو را مکیده است/ هیچ گودالی چنین رفیع ندیده بودم

مرگت چنان زندگی را به سخره گرفت/ که مردنی چنان/ غبطه بزرگ زندگانی شد

تو تنهاتر از شجاعت/ در گوشۀ روشن وجدان تاریخ ایستاده ای

بر تالابی از خون خویش در گذرگاه تاریخ ایستاده ای

تایید

معنای دقیق تر و درست تر «بدان کوش که به هر محالی از حال و نهاد خویش بِنَگردی و به هر حق و باطلی از جای نشوی» در کدام گزینه آمده است؟ (1 نمره)

همّت کن کلام بی اصل تو را خشمگین نکند و با شنیدن هر سخنی تحت تاثیر قرار نگیری

کوشش کن سخنان باطل تو را دگرگون نکند و با شنیدن هر سخن حق یا باطلی خشمگین نشوی

تلاش کن اعمال بیهوده تو را دگرگون نکند و با شنیدن هر سخن حق و باطلی دگرگون نشوی

کوشش کن سخنان باطل تو را خشمگین نکند و با شنیدن هر سخن حق و باطلی اندوهگین نشوی

تایید

معادل معنایی واژه‌های «سرگشته، برازندگی، داد و فریاد» به ترتیب در کدام گزینه آمده است؟ (1 نمره)

خیره - بلندی - هنگامه

یله - پیرایه - ورطه

خیره - لیاقت - هنگامه

یله - شایستگی - ورطه

تایید

با توجه به بیت « بادی که در زمانه بسی شمع‌ها بکشت/ هم بر چراغدان شما نیز بگذرد» کدام گزینه نادرست است؟ (1 نمره)

«شمع» استعاره از وجود انسان

مراعات‌نظیر میان کلمات « شمع، چراغدان، بکشت»

«زمانه» استعاره از قیامت

«باد»استعاره از مرگ

تایید

نقش دستوری واژه‌ٔ اشاره شده در کدام گزینه نادرست است؟ (1 نمره)

ماه ببیند رخ خود را به من (رخ :مفعول)

بادی که در زمانه بسی شمع‌ها بکشت (زمانه: متمم)

چشمهٔ کوچک چو به آنجا رسید ( چشمهٔ کوچک: نهاد)

کلاه از سر کودک عقل می‌افتد ( عقل: مُسند)

تایید

معنای دقیق بیت «گفت درین معرکه یکتا منم/تاج سر گلبن و صحرا منم» در کدام گزینه آمده است؟ (1 نمره)

گفت در این نبرد من تنها هستم، پس باید بکوشم و تاج پادشاهی خودم در این صحرا حفظ کنم.

گفت من در این گودال، بی‌نظیر هستم و مایهٔ زیبایی و افتخار گلها و صحرا هستم

گفت من در عرصهٔ هستی و بین پدیده‌ها بی‌همتا هستم و مایهٔ زیبایی و افتخار گل‌ها و صحرا هستم

گفت من در میدان جنگ تنها و یکه‌تاز هستم و چون تاجی بر سر جنگجویان صحرا هستم

تایید

در کدام یک از ابیات زیر آرایۀ حُسنِ تعلیل وجود ندارد؟ (1 نمره)

در بین مردان چو وفایی ندید ابر/ اشکش روان به سوی زمین شد زِ آسمان

چوب را چون بشکنی گوید تراق/ این صدا از چیست؟ از دردِ فراق

درختان را دوست می دارم که به احترام تو قیام کرده اند

چون داد عادلان به جهان در بقا نکرد/ بیداد ظالمان شما نیز بگذرد

تایید

معنی مصراع «ای تو رمه سپرده به چوپان‌ گرگ‌طبع» در کدام گزینه آمده است؟ (1 نمره)

ای انسانی نالایقی که آدمیان را به دست چوپان گرگ‌پَروَر داده‌ای

ای کسی که نگهبان رمه را چوپان وحشی‌خو قرار داده‌ای

ای کسی که گَله را به دست چوپان دَرَنده سپرده‌ای

ای کسی که مردم را به دست حاکمان ظالم و وحشی صفت سپرده‌ای

تایید

املای کدام واژه با توجه به معنی آن، نادرست است؟ (1 نمره)

عزم : اراده

ضایع: تباه

غرابت: خویشاوند

حضیض: جای پست

تایید

کتاب ... تألیف عنصر‌المعالی کی‌کاووس‌بن اسکندر است و «کلیله و دمنه» ترجمۀ ... است. (1 نمره)

سیاست‌نامه- ابوسعید ابوالخیر

سیاست‌نامه- نصرالله منشی

قابوس‌نامه- سید علی موسوی گرمارودی

قابوس‌نامه- نصرالله منشی

تایید

در کدام یک از گزینه‌های زیر آرایهٔ حس‌آمیزی به کار نرفته است؟ (1 نمره)

چه بیداری تلخی بود از خواب خوش مستی/ کز نفس تو دم به دم می شنویم بوی جان

ای صبا برگی از آن گلشن بی خار بیار/ حرف رنگینی از آن لعل گُهربار بیار

دل ما به دور رویت ز چمن فراغ دارد/ که چو سرو پای بند است و چو لاله داغ دارد

زُهره در خویش نگنجد ز نواهای لطیف/ همچو بلبل که شود مست ز گل فصل بهار

تایید

در کدام یک از گزینه های زیر غلط املایی وجود دارد؟ (1 نمره)

ابر ز من حامل سرمایه شد

فلق محرابی که تو در آن نماز صبح شهادت گذارده ای

همچنان که هنر ایشان همی بینی عیب نیز بتوانی دید

این عوعو سگان شما نیز بگذرد

تایید

در کدام گزینه حذفِ فعلِ اسنادی صورت نگرفته است؟ (1 نمره)

رحم آوردن بر بَدان ستم است بر نیکان، عفو کردن از ظالمان جور است بر درویشان

دانا چو طبلهٔ عطار است، خاموش و هنرنمای و نادان چون طبل غازی بلند‌آواز و میان‌تهی

هنر چشمهٔ زاینده است و دولت پاینده.

نه هر که به قامت مهتر، به قیمت بهتر

تایید

در بیت «گه به دهان بر‌زده کف چون صدف/ گاه چو تیری که رود بر هدف» کدام آرایهٔ ادبی یافت نمی‌شود؟ (1 نمره)

مراعات نظیر

تشبیه

تشخیص

تضاد

تایید

مفهوم آیهٔ «کلُّ نفسٍ ذائقة الموت: هرکس مرگ را خواهد چشید» در کدام بیت کاملا مشهود است؟ (1 نمره)

آب اجل که هست گلوگیر خاص و عام/ بر حلق و بر دهان شما نیز بگذرد

بر تیر جورتان ز تحمل سپر کنیم/ تا سختی کمان شما نیز بگذرد

ای مفتخر به طالع مسعود خویشتن/ تاثیر اختران شما نیز بگذرد

ای تو رمه سپرده به چوپان گرگ‌طبع/ این گرگی شبان شما نیز بگذرد

تایید

در کدام بیت فعلی از مصدر «کُشتن» در معنای متفاوتی نسبت به سایر ابیات به کار رفته است؟ (1 نمره)

این یکی از دوستان به تیغ تو کشته‌ست/ وان دگر از عاشقان به تیر تو خسته‌ست

مکن مکن که روا نیست بی‌گنه کشتن/ مرو مرو که چراغی و دیده روشن

چون شمع بدم سوزان هر شب به سحر کشته/ امروز بنشناسم شب را ز سحر جانا

جز کشتن عاشقان چه شغلت/ جز کشتن خلق چیست کارت

تایید

معنی چند واژه در کمانک مقابل آن نادرست است؟« پیرایه (زینت) - شکن (گوشه) - مولع (واله و شیدا) - تالاب ( برکه) - نجابت (اصالت) - نادره( بی‌همتا)- بوم (عقاب) - فلق (سپیدۀ صبح) » (1 نمره)

چهار

یک

دو

سه

تایید

مفهوم «گندم نمای جو فروش مباش» با کدام گزینه ارتباط معنایی بیشتری دارد؟ (1 نمره)

اثر غم و شادی پیش مردمان بر خود پیدا مکن

تا توانی از نیکی کردن میاسا

هر که داد از خویشتن بدهد از داور مستغنی باشد

به زبان دیگر مگو و به دل دیگر مدار

تایید