آزمون فارسی دهم آزمون پایان ترم خرداد به صورت دیجی فرم

الف) قلمرو زبانی

معنی واژه (1.5)

معنی واژه ­های نمایان شده را بنویسید؟ 

و در هیچ جا درنگ مکن.      در نوای طوطیان حاذق بدی.    بپوشید درع سواران جنگ.

دل شیطان را از رعب و وحشت می­لرزاند.   از روی نیکویش حبس و چاه آمد. 

و دلاک و قیم درآمدند.

املا (1.5)

واژه ­های درست را از درون کمانک برگزینید و جای خالی را پر کنید؟

الف) از این خطۀ ------------ پدرام پاک (نغز- نقض)

ب) بر دکان بنشست ------------- خواجه­وش (فارق- فارغ)

ج) همه تاریخ اینجا حاضر است بدر و ------------- و عاشورا اینجاست. (هنین- حنین)

دستور (4نمره)

بیت زیر را براساس ترتیب اجزای جمله در زبان فارسی بنویسید و نقش هر کدام را مشخص کنید؟ (1)

پیاده مرا زان فرستاده، توس/ که تا اسب بستانم از اشکبوس

در بیت زیر کدام واژه به صورت ممال نوشته شده است؟ (0.25)

به حجاب اندرون شود خورشید/ گر تو برداری از دو لاله حجیب

دربارۀ کاربرد کلمۀ «را» در مصراع نخست بیت زیر توضیح دهید؟ (0.25)

هدیه­ ها می­داد هر درویش را/ تا بیابد نطق مرغ خویش را

در جملۀ زیر نوع «ک» را بنویسید؟ (0.25)

درمکی چند سیاه در کاغذ کرد تا به گرمابه­ بان دهم.

نقش دستوری واژه­ های نمایان شده را بنویسید؟ (0.5)

الف) بپوشید درع سواران جنگ                       ب) بخندید بسیار، گردآفرید.

مفرد جمع مکسرهای زیر را بنویسید؟ (1)

جنود: --------------------              قلوب: ----------------

 وابسته ­های پسین در هر گروه اسمی چه نقشی دارند؟ (1)

الف) صبح شهادت: ------------------       ب) مسافر دیرین: ----------------

برای واژه­ ی روبرو یک هم آوا بنویسید؟ (0.25)         

 قضا: ----------------- (7 نمره)

ب) قلمرو ادبی

آرایۀ ادبی (3)

در کدام بیت جناس و در کدام بیت واج ­آرایی دیده می­شود؟ (0.5)

الف) گلاب است گویی به جویش روان/ همی شاد گردد به بویش روان

ب) خیزید و خزآرید که هنگام خزان است/ باد خنک از جانب خوارزم وزان است

مفهوم کنایه ­های زیر را بنویسید؟ (1)

الف) سپر انداختن: ------------------    ب) کف بر دهان آوردن: ----------------

در بیت زیر شاعر باران و فصل­ها را در کدام مفاهیم نمادین به کار برده است؟ (0.5)

«ای سرور باران و فصل­ها»

در تشبیه زیر، مشبه و مشبه ­به را بیابید و بنویسید؟ (0.5)

«بدان که قرآن مانند است به بهشت جاودان»

در بیت زیر استعاره را یافته و بنویسید؟ (0.25)

ای تو رمه سپرده به چوپان گرگ طبع

بارزترین آرایۀ ادبی بیت زیر که سبب بزرگ­نمایی شده است، چیست؟ (0.25)

«شود کوه آهن چو دریای آب/ اگر بشنود نام افراسیاب»

بهره­ گیری از مثل چه تاثیری در سخن دارد؟ (1) (4 نمره)

ج) قلمرو فکری

درک مطلب (4)

با توجه به ابیات «ای سـرزمیـنی کـز خـاکت/ خوشه ­هـای گنـدم می­روید/ پیامبران برمی­خیزند» به سوالات پاسخ دهید؟ (1)

الف) کدام سرزمین مورد خطاب است؟

ب) مقصود شاعر از مصراع دوم و سوم چیست؟

مولوی در بیت زیر، آدمی را از چه چیزی برحذر می­دارد؟ (0.5)

«چو بسی ابلیس آدم روی هست/ پس به هر دستی نشاید داد دست»

فردوسی در بیت زیر، گردآفرید را به چه ویژگی­هایی وصف کرده است؟ (1)

«بگفتند کای نیکدل شیرزن/ پر از غم بد از تو دل انجمن»

براساس بیت زیر چرا رستم از رهام برآشفت؟ (1)

«تهمتن برآشفت و با طوس گفت/ که رهام را جام باده است جفت»

ثبت خاطرات دورۀ جنگ، چه نقشی در حفظ ارزش­های انقلاب اسلامی داشته است؟ (1)

با توجه به بیت زیر عقل با چه ویژگی وصف شده است؟ (0.5)

«چندان تناوری و بلند/ که به هنگام تماشا/ کلاه از سر کودک عقل می ­افتد»

معنی شعر و نثر (4)

معنا و مفهوم ابیات و عبارات زیر را بنویسید؟

الف) کار پاکان را قیاس از خود مگیر/ گرچه ماند در نبشتن شیر و شیر (1)

ب) بخندید بسیار، گردآفرید/ به باره برآمد سپه بنگرید (1)

ج) گفته ­اند «نیکوترین» از بهر آن بود که یوسف صدیق، وفادار بود و یعقوب خود او را به صبر آموزگار بود. (1)

د) مردی اهل و ادیب و فاضل و نیکو منظر و متواضع دیدم و متدین و خوش سخن. (1) (9 نمره)