آزمون علوم و فنون ادبی(1).خرداد ماه 1400 به صورت دیجی فرم

نام و نام خانوادگی خود را وارد نمایید. *

تایید

در بیت های زیر،انواع جناس ناهمسان(ناقص) را مشخّص کنید.

الف) کفر است در طریقت ما کینه داشتن/ آیین ماست سینه چو آیینه داشتن

ب) نوبهار است در آن کوش که خوش دل باشی/ که بسی گل بدمد باز و تو در گل باشی

پ)بوی جوی مولیان آید همی/ یاد یار مهربان آید همی

(1.5 نمره)

تایید

همه ی گزینه ها در قلمرو نکات زبانی یک شعر قرار می گیرند، به جز: (0.5 نمره)

بررسی کاربردهای دستور تاریخی

بررسی کوتاهی و بلندی جمله ها

بررسی تناسب های آوایی مانند واج آرایی،تکرار

بررسی پیچیدگی یا سادگی زبان شعر

تایید

در کدام گزینه " واج آرایی مصوّت کوتاه -ِ " کاملاً مشهود است؟ (0.5 نمره)

خواب نوشین بامداد رحیل/ باز دارد پیاده را ز سبیل

رشته ی تسبیح اگر بگسست معذورم بدار/ دستم اندر ساعد ساقی سیمین ساق بود

آن که یک جرعه می از دست تواند دادن/ دست با شاهد مقصود در آغوشش باد

به یاد یار و دیار آن چنان بگریم زار/ که از جهان ره و رسم سفر براندازم

تایید

در بیت" چنین داد پاسخ فریدون که تخت/ نماند به کس جاودانه نه بخت":

"تخت" و " بخت" واژه های قافیه هستند و "-َ خت" حروف قافیه.

(0.5 نمره)

درست

نادرست

تایید

در شعر نو، معمولاً شاعران .... را ضروری نمی دانند. (0.5 نمره)

به کار بردن قافیه

تساوی مصرع های شعری

استفاده از آرایه های ادبی

به کار بردن وزن و آهنگ

تایید

بیت"مرده بُدم زنده شدم، گریه بدم خنده شدم/ دولت عشق آمد و من دولت پاینده شدم"دارای دو قافیه ی پایانی(ذوقافیتین) است. (0.5 نمره)

درست

نادرست

تایید

در بیت" دل به امید روی او همدم جان نمی شود/ جان به هوای کوی او خدمت تن نمی کند" تمام کلمه های مقابل هم،سجع متوازن اند. (0.5 نمره)

درست

نادرست

تایید

در بیت"نوح تویی، روح تویی، فاتح و مفتوح تویی/ سینه ی مشروح تویی،بر در اسرار مرا"واژه های "فاتح" و " مفتوح" هم جناس دارند و هم اشتقاق. (0.5 نمره)

درست

نادرست

تایید

متن زیر را بخوانید و به سوالات پاسخ دهید.

"و چون ابرهه (را)چشم بر عیدالمطلّب افتاد، حالی حرمت او را از تخت فرو آمد و بنشست با عبدالمطلّب، و او را گفت که یا پیر، حاجت خواه.

ابرهه چنان دانست که او حاجتِ خانه خواهد خواست، و به دلش اندر بود که اگر حاجت خانه خواهد،بدو بخشد.پس عبدالمطلّب گفت که دویست اُشتر از آنِ من بیاورده اند، بفرمای تا اُشترانِ من باز دهند.

ابرهه گفت که دریغا که من نشانی بر پیشانی عبدالمطلّب دیده بودم که اگر او از بهر خانه حاجت خواستی، من حالی حاجت او برآوردمی و روا گردانیدمی.

پس عبدالمطلّب گفت که ایّها المَلِک، من خداوند اُشترم نه خداوند خانه، و مر این خانه را خداوندی هست، و او خود خانه ی خود را نگاه دارد."

الف) نثر متن مربوط به کدام دوره است؟

ب) سه ویژگی نثر این دوره را بنویسید.

(2 نمره)

تایید

اکثر کتاب های مقدّس، برای تاثیرگذاری بیشتر، از چه عنصری بهره گرفته اند؟ (0.5 نمره)

زبانی کوبنده

شعر

عاطفه

کلام موزون

تایید

آثاری مانند قابوس نامه،سیاست نامه و کشف المحجوب مربوط به دوره ی سامانی است. (0.5 نمره)

درست

نادرست

تایید

همه ی گزینه ها ویژگی های ادبی شعر سبک خراسانی است به جز: (0.5 نمره)

استفاده از دو نشانه برای یک متمّم.

قافیه و ردیف، بسیار ساده است.

در توصیف پدیده ها بیشتر از تشبیه حسّی بهره گرفته می شود.

قالب عمده ی شعر این دوره، قصیده است.

تایید

با توجّه به شعر:
به دام افتاد روباهی سحرگاه/ به روبه بازی اندیشید در راه
به دل، روباه گفتا: گر بمانم/ نه دندان باش و نه گوش و زبانم
به دل می گفت: با دل نیست بازی/ کنون باید به کارم حیله سازی
حدیث دل، حدیثی بس شگفت است/ که در عالم، حدیثش درگرفته است" درستی و نادرستی گزینه های زیر را مشخّص کنید. (1 نمره)

شعر، ظاهری ساده، محسوس و عینی ندارد.

این شعر را در رده ی ادبیات تعلیمی می توان جای داد.

تایید

بیت" مرنجان دلم را که این مرغ وحشی/ ز بامی که برخاست،مشکل نشیند"را با خطّ عروضی بنویسید.سپس مرز هجاها را مشخّص کنید و زیر هر هجا علامت آن را بگذارید. (2 نمره)

تایید

همه ی گزینه ها ویژگی های نثر موزون است به جز: (0.5 نمره)

ویژگی نثر موزون به کارگیری سجع است.

نثر موزون با بهره گیری از جمله های کوتاه، خود را به شعر نزدیک می کند.

نثر موزون جزء نثرهای سده ی چهارم است.

خواجه عبدالله انصاری این شیوه ی نثر را به کمال رساند.

تایید

توجّه به فضای عاطفی و آهنگ متن، سبب کشف محتوا می شود. (0.5 نمره)

درست

نادرست

تایید

وزن در شعر، جنبه ی تزیینی ندارد و وسیله ی ادراک آن حواس ماست. (0.5 نمره)

درست

نادرست

تایید

در بیت" ای منوّر به تو، نجوم جمال/ ای مقرّر به تو، رسوم کمال" علاوه بر هم وزنی،واج های پایانی آن ها نیز یکسان است. (0.5 نمره)

درست

نادرست

تایید

در بیت " پدر با پسر یکدگر را کنار/ گرفتند کرده غم از دل کنار" بین کدام واژه ها جناس همسان(تام)وجود دارد؟ معانی آن ها را بنویسید. (1 نمره)

تایید

با توجّه به :

"گل بخندید و باغ شد پدرام/ای خوشا این جهان، بدین هنگام

چون بُناگوش نیکوان شد باغ/از گل سیب و از گل بادام

همچو لوح زمردّین گشته ست/ دشت همچون صحیفه ای زِ رُخام

گلِ سوری به دست باد بهار/ سوی باده همی دهد پیغام

که تو را با من ار مناظره ای ست/من به باغ آمدم به باغ خُرام"

دو ویژگی فکری شعر سبک خراسانی را بنویسید.

(1 نمره)

تایید

در عبارت" توانگری به هنر است نه به مال و بزرگی به عقل است نه به سال"کدام نوع سجع به کار رفته است؟ دلیل خود را بنویسید. (1 نمره)

تایید

نام اصلی کتاب تاریخ بلعمی، .... است از .... . (0.5 نمره)

تفسیر طبری،محمّد بن جریر طبری

تاریخ الرُّسل و الملوک، ابو منصور المُعمَّری

تاریخ الرُّسل و الملوک، محمّد بن جریر طبری

تفسیر طبری، ابو منصور عبدالرزّاق

تایید

نوع قاعده ی قافیه را در هر یک از بیت های زیر، مشخّص کنید.

الف) کی شعر تر انگیزد خاطر که حزین باشد؟/ یک نکته ازین معنی، گفتیم و همین باشد

ب) صبا به لطف بگو آن غزال رعنا را/ که سر به کوه و بیابان نهاده ای

(1 نمره)

تایید

در کدام بیت " واژه آرایی " به کار نرفته است؟ (0.5 نمره)

عمر ما را مهلت امروز و فردای تو نیست/من که یک امروز مهمان توام، فردا چرا؟

گر تو گرفتارم کنی،من با گرفتاری خوشم/ور خوار چون خارم کنی، ای گُل بدان خواری خوشم

هر کجا دردی است درمانیش هست/درد عشق است آن که درمانیش نیست

به می سجاده رنگین کن گرت پیر مغان گوید/که سالک بی خبر نبود ز راه و رسم منزل ها

تایید

نخستین نمونه ی نثر فنی،کتاب "کلیله و دمنه" از ابوالفضل مِیبُدی است. (0.5 نمره)

درست

نادرست

تایید

سبک خراسانی یا "سبک سامانی" بر حَسَب زمان، به سه سبک فرعیِ سامانی،غزنوی و سلجوقی تقسیم می شود. (0.5 نمره)

درست

نادرست

تایید

یکی از عوامل مهم پیشرفت و گسترش زبان و ادبیات فارسی در سده های پنجم و ششم... است. (0.5 نمره)

بی میلی شاهان در جلب عالمان و ادیبان به دربار.

لشکرکشی ها و فتوحات سلجوقیان

درآمیختن زبان عربی با لغات زبان فارسی

توسعه ی مدارس و مراکز تعلیم

تایید