زیرساخت پایدار برگزاری آزمون آنلاین
www.digiform.ir

آزمون امتحان ترم اول علوم و فنون ادبی دهم انسانی به صورت دیجی فرم

دانش آموزان عزیز با آرزوی موفقیت به تمامی پرسش ها با دقت پاسخ دهید. 

digiform

استفاده از اپلیکیشن ها و پیامرسان ها، پاسخ به تماس ها و استفاده از کلید های پایین موبایل مجاز نیست

زمان تکمیل این آزمون 140 دقیقه میباشد



مرحله بعد
نام و نام خانوادگی خود را وارد نمایید *



تایید

درستی یا نادرستی عبارات زیر را با ص و غ مشخص کنید.
الف) در پی دولت صفاری، دولت سامانی آل بویه و حکومت های کوچک دیگر پدید آمدند. 
ب) زبان پارتی زبان دوره هخامنشیان بود. 
ج) منطقه رواج زبان فارسی دری نخست در مشرق و شمال شرقی ایران بود. 
(0.75 نمره)



تایید

جاهای خالی را با کلمات مناسب پر کنید.
الف) فارسی باستان در دوره.......... رواج داشت. 
ب) نثر سده چهارم و نیمه نخست قرن پنجم ساده و روان است و بیشتر به موضوع های.............، ملی و تاریخی توجه دارد. 
ج) ابوعلی بلعمی به دستور منصور بن نوح سامانی کتاب........... را به فارسی برگرداند. 
(0.75 نمره)



تایید

با توجه به متن زیر از تاریخ بلعمی در همه گزینه ها به جز کدام گزینه به ویژگی نثر قرن چهارم و پنجم اشاره شده است؟
 « و این ضحاک را اژدها به وی از آن گفتندی که بر کتف او دوپاره گوشت بود بزرگ بر رسته دراز و سر آن به کردار ماری بود و آن را به زیر جامه اندر داشتی و هرگاه که جامه از کتف برداشتی خلق را به جادویی چنان نمودی که این دو اژدهاست و از این به بعد مردم آن از او بپرسید ندیدی و عرب را ضحاک گفتند...» 
(0.5 نمره)



تایید

 هر یک از موارد گروه الف در نوشته های زیر مربوط به کدام یک از شخصیت های گروه ب است یک مورد اضافی است.
الف)1. سرودن قصیده تمام کمال با موضوع اندرزی، 
2.به اوج رساننده شعر حماسی 
3.استحکام دهنده شعر غنایی 
ب) 1. فردوسی 
2.کسایی مروزی 
3. بلخی 
4. عطار 

(0.75 نمره)



تایید

چرا به زبان فارسی نویس فارسی دری هم گفته می‌شود؟  (0.5 نمره)



تایید

زبان های ایرانی میانه به چند دسته تقسیم می شوند؟ نام ببرید.  (0.75 نمره)



تایید

صامت ها و مصوت های واژه  «پِلیکان» را بنویسید.  (0.5 نمره)



تایید

آیا وزن در شعر جنبه تزئینی دارد یا جزو طبیعت شعر است؟  (0.5 نمره)



تایید

علامت هجاهای کدام بیت چهار بار 
( u_ _ _) تکرار شده است؟ 
(0.5 نمره)



تایید

پاسخ مناسب را انتخاب کرده و بنویسید.
الف) زبان فارسی دارای...... صامت و..... مصوت است. (شش، بیست و سه) 
ب).......... ادراکی است که از احساس نظم در شعر حاصل می شود. (قافیه، وزن) 
ج) تعداد هجاهای یک اژه با تعداد....... برابر است. (صامت، مصوت) 
(1 نمره)



تایید

در کدام گزینه  « و» مصوت است؟  (0.5 نمره)



تایید

ابیات زیر را بخوانید و از دید آهنگ و موسیقی با هم مقایسه کنید.
الف) خروش آمد و ناله کرنای/ دم نای رویین و هندی درای 
زمین آمداز سم اسبان به جوش/ به ابر اندر آمد فغان و خروش 
ب) ما همه چشمیم وتو نور ای صنم/  چشم بد از روی تو دور ای صنم/ روی مپوشان که بهشتی بود/ هرکه ببیند ز تو روی ای صنم 
(0.5 نمره)



تایید

بیت زیر را به هجا های تشکیل دهنده آن تجزیه و تقطیع کنید سپس هر هجا را با علامت خاص آن بنویسید.
نباید دل از دست مردم ربود/ چو خواهند جایی که تنها روند
(1.5 نمره)



تایید

کدام گزینه الگوی هجایی
  « مجاهدان» را نشان می دهد؟ 
(0.5 نمره)



تایید

برای الگوی هجایی  «صامت± مصوت بلند± صامت± صامت» یک مثال واژه بنویسید.  (0.5 نمره)



تایید

در عبارات زیر، رکن های سجع را بیابید و نوع سجع ها را نیز مشخص کنید.
الف) منت خدای را عز وجل که طاعتش موجب قربت است و به شکر اندرش مزید نعمت. 
ب) دوستی را که به عمری فرا چنگ آرند نشاید که به یک دم بیازارند. 
(1 نمره)



تایید

واج آرایب صامت بیشتر محسوس است یا واج آرایی مصوت؟ در بیت زیر واج هایی را که آرایه واج آرایی پدید آورده‌اند مشخص کنید.
خیزید و خز آرید که هنگام خزان است 
باد خنک از جانب خوارزم وزان است 
(0.75 نمره)



تایید

در بیت زیر واج آرایی و واژه آرایی را بیابید و جای آنها را مشخص کنید.
از درد سخن گفتن و از درد شنیدن/ با مردم بی درد ندانی که چه دردی است
(1 نمره)



تایید

در بیت زیر میان کدام واژه ها آرایی که تکرار یا واژه آرایی وجود دارد؟
گرم بازآمدی محبوب سیم اندام سنگین دل/ گل از خارم برآوردی و خار از پای و پای از گل
(0.5 نمره)



تایید

به سوالات زیر پاسخ کوتاه دهید.
الف) هجای پایانی اوزان شعر فارسی چه نوع هجایی است؟ 
ب)  « _ u» علامت الگوی چه نوع هجایی است؟ 
ج) ارزش موسیقایی کدام نوع سجع در سخن کم تر ازدیگر سجع هاست؟ 
(1.5 نمره)



تایید

واژه های........ و........ در عبارت زیر سجع متوازی دارند.
باران رحمت بی حسابش همه را رسیده و خوان نعمت بی دریغش همه جا کشیده. 
(0.5 نمره)



تایید

عبارت زیر را می توان مسجع نامید؟ دلیل خود را بنویسید.
ظاهر درویشی جامه ژنده است و موی سترده و حقیقت آن دل زنده و نفس مرده. 
(0.75 نمره)



تایید

 در بیت  « بوی جوی مولیان آید همی/یاد یار مهربان آید همی»
الف) کاربرد دستور تاریخی در کدام واژه ها دیده می شود؟ 
ب) کدام کلمات در بیت بالا قافیه هستند؟ 
(0.75 نمره)



تایید

با توجه به سروده های زیر به پرسش ها پاسخ مناسب دهید.
به دام افتاد روباهی سحرگاه/ به رو به بازی اندیشید در راه/ که گر صیاد بیند همچنین/ دهد حالی به گازر پوستین 

الف) در هنگام خواندن این شعر از چه لحنی باید استفاده کنیم؟ 0.25
ب) برای قلمرو زبانی سه ویژگی در بیت های بالا بنویسید. 0.75 
(1 نمره)



تایید

حکایت زیر را بخوانید و آن را از دید قلمرو های فکری و ادبی بررسی نمایید.
 « پارسازاده ای را نعمت بی کران به دست افتاد. فسق و فجور آغاز کرد. باری به نصیحتش گفتم: ای فرزند، دخل آب روان است و عیش آسیاب گردان‌؛ یعنی خرج فراوان کردن مسلم کسی را باشد که دخل معینی دارد. 

چو دخلت نیست خرج آهسته تر کن/که می گویند ملاحان سرودی/
 اگر باران به کوهستان نبارد/
 به سالی دجله گردد خشک رودی 
الف) قلمرو ادبی دومورد به جز تشبیه 0.5 
ب) قلمرو فکری 1نمره 
ج) یکتشبیه در متن بیابید. 0.25 
د) واژه ی  « پارسازاده» چند هجا دارد؟ 0.25
(2 نمره)



تایید

در کدام بیت آرایه تشبیه دیده می شود؟  (0.25 نمره)



تایید