آزمون علوم و فنون دهم ، خرداد1400 به صورت دیجی فرم

کدام گزینه با مصراع « اگر کاری کنی مزدی ستانی » هموزن است؟ ( در چرکنویس تقطیع  و علامت گذاری کنید و سپس گزینه را اینجا علامت بزنید) (0.5 نمره)

متن زیر را بخوانید و به سوالات پاسخ دهید؟

این که گفتیم سیرت یوسف نیکوترین سیرت ها بود از بهر آن که در مقابله جفا وفا کرد و در مقابله زشتی آشتی کرد و در مقابله لئیمی  کریمی کرد.

الف) یک ویژگی قلمرو زبانی

ب) یک ویژگی قلمرو ادبی ج) یک ویژگی قلمرو فکری (1 نمره)

شعر زیر را بخوانید و به سوالات پاسخ دهید؟

به سهراب بر، تیرباران گرفت              چپ و راست جنگ سواران گرفت

نگه کرد سهراب و آمدش ننگ             برآشفت و تیز اندر آمد به جنگ

چو سهراب را دید گردآفرید                  که بر سان آتش همی بر دمید

سر نیزه را سوی سهراب کرد                  عنان و سنان را پر از تاب کرد ب

برآشفت سهراب و شد چون پلنگ          چو بدخواه او چاره گر بُد به جنگ

بزد بر کمربند گردآفرید                         زره بر برش یک به یک بردرید


الف) در بیت اول این شعر کدام ویژگی زبانی سبک خراسانی دیده می شود؟

ب)این عبارت صحیح است یا غلط؟........... « از نظر قلمرو فکری، روحیه حماسی و واقع گرایانه بر این شعر حاکم است.»

ج) دو کلمه که با هم جناس ناقص اختلافی دارند پیدا کنید؟

د) کدام یک از بیتها هم قافیه دارد و هم ردیف؟

ه) پلنگ با جنگ چه نوع سجعی دارد؟( مطرف، متوازی )

و)دو کلمه در بیتهای بالا پیدا کنید که تعداد هجاهایشان برابر باشد؟ (3 نمره)

بیت زیر را تقطیع هجایی کنید و علامت هر هجا را زیر آن بگذارید؟ ( پاسخ در برگه سفید بنویسید و عکس آن را همینجا بارگذاری کنید یا عکس آن را به شخصی من بفرستید.)

الهی فضل خود را یار ما کن

ز رحمت یک نظر در کار ما کن (1.5 نمره)

در بیت زیر،ردیف، واژه ی قافیه حروف قافیه و نوع قاعده ی قافیه را مشخص کنید. ؟

شب عاشقان بی دل چه شبی دراز باشد

تو بیا کز اول شب در صبح باز باشد (1 نمره)

در هر بیت ،تکرار کدام صامت یا مصوت، باعث به وجود آمدن واج آرایی شده است؟ (0.5 نمره)

در بیت زیر موارد خواسته شده را پاسخ دهید؟

سر آن ندارد امشب که برآید آفتابی

چه خیالها گذر کرد و گذر نکرد خوابی 

الف) حروف مشترک قافیه............. ب) حروف اصلی............... ج) حرف یا حروف الحاقی........ د) قاعده ی...... (1 نمره)

کدام یک از دو بیت زیر مربوط به سبک خراسانی است؟ چگونه تشخیص دادید؟ (0.5 نمره)

کدام گزینه وزنی ضربی و طرب انگیز دارد؟ 

الف) معشوقه به سامان شد تا باد چنین بادا        (5 نمره)

برای " وطن" یک سجع متوازی و یک سجع مطرف بسازید؟ (0.5 نمره)

اگر قرار باشد بیت زیر ذوقافیتین باشد در نقطه چین چه کلماتی می توانیم بگذاریم؟

هنگام شادمانی است، وصل نگار آمد

سبز است کوه و صحرا، ......... ........... آمد (0.5 نمره)

ارکان سجع را در عبارات زیر مشخص کنید و نوع سجع را بنویسید؟

الف) به نام خدایی که نام او راحت روح است و پیغام او مفتاح فتوح

ب)بزرگان گفته اند: دولت نه به کوشیدن است؛ چاره کم جوشیدن است
(1 نمره)

بیت زیر چه آرایه آشکاری دارد؟

رشته تسبیح اگر بگسست معذورم بدار  (0.5 نمره)

کدام شاعر دچار تحول روحی شد و کلیله و دمنه دارای چه نوع نثری است؟ (0.5 نمره)

با توجه به علامتهای مقابل هر کلمه، در کدام گزینه حذف همزه صورت گرفته است؟

   مهرآوران (- - u - )        (0.5 نمره)

عوامل مهم پیشرفت و گسترش زبان و ادبیات فارسی در  سده های پنجم و ششم را نام ببرید؟2 مورد
(1 نمره)

درست یا نادرست بودن جملات زیر را با ص  و غ  مشخص کنید؟

الف)« بررسی متن از دید قواعد دستوری و کوتاهی و بلندی جملات ، مربوط به قلمرو زبانی است

ب)منظور از متن فقط متن های نوشتاری است.

ج)فارسی باستان در دوره هخامنشی رایج بود و آثار آن به خط میخی است.

د) قالب عمده شعر در سبک خراسانی غزل است و قافیه و ردیفها بسیار دشوار هستند.

ه)تاریخ بلعمی به دست محمد بن جریر طبری ترجمه شد.

و) رودکی پدر شعر فارسی بود (1.5 نمره)

متن زیر را بخوانید و بگویید هر یک از موارد زیر مربوط به کدام قلمرو است؟

من دنیا را بدان چاهِ پرآفت مانند کردم و موشان سیاه وسپید و مداومت ایشان بر بریدن شاخ ها بر شب و روز ، وآن چهار «مار را به طبایع که عماد خلقت آدمی است و چشیدن شهد و شیرینی آن را مانند کردم به لذّات این جهانی که فایده ی آن اندک و رنج آن بسیار است. 

الف) تشبیه دنیا به چاه پر آفت(.........)


ب)-نگرش منفی به خوشی های مادّی وزودگذر(............) (0.5 نمره)

بیت زیر را  در چرکنویس تقطیع کنید و هجاهای کشیده و کوتاه آن را در نقطه چین  بنویسید؟

     از قیاسش خنده آمد خلق را      (0.5 نمره)

موارد زیر را جلو بیت مربوط بنویسید؟ (1.5 نمره)

انواع جناس ناهمسان( ناقص ) را در ابیات زیر مشخص کنید و نوع آنها را بنویسید؟ 

لف) ای نسیم سحر آرامگه یار کجاست        منزل آن مه عاشق کش عیار کجاست (                           )

ب) در دل عطش مهر خدایی ما راست         دیوانه وصلیم و جدایی ما راست (                                  )

ج) زد به دلم در آتشی عشق بتی که نام او        زُهره و آفتاب را زَهره به آب می کند (                          ) (1.5 نمره)

بیت زیر موازنه دارد یا ترصیع؟ چگونه تشخیص دادید؟ (0.5 نمره)