آزمون غیر حضوری علوم و فنون ادبی 1دهم انسانی دبیرستان :الزهرا (س)ناحیه 4 دبیر :فرزانه دادگویا خرداد 1400 به صورت دیجی فرم

نام و نام خانوادگی خود را وارد نمایید *

تایید

شماره کلاس خود را وارد نمایید *

تایید

1-درستی یا نادرستی عبارات زیر را با (د)، (ن) مشخص نمایید.

الف) محمّدتقی بهار، ملک الشّعرا، برای شعر فارسی، شش نوع سبک و دوره قائل است. ( )

ب) تحوّل روحی و معنوی سنایی، آغازی برای دگرگونی عمیق در شعر فارسی گردید. ( )

پ) سبک خراسانی بر حَسَب زمان، به دو سبک فرعیِ سامانی، سلجوقی تقسیم می‌شود. ( )

(0.75 نمره)

تایید

2- جاهای خالی را با واژگان مناسب پر کنید.

الف) ویژگی اصلی نثر موزون به کارگیری ....................... است.

ب) دوره بازگشت در تمام طول قرن ................................ رواج داشت.

پ) دورۀ رواج نثر فنی، قرن ............................... است.

(0.75 نمره)

تایید

3- با توجه به شعر زیر ، در همة گزینه ها به جز گزینة ........................... به ویژگی شعر سبک خراسانی اشاره شده است.

« گل بخندید و باغ شد پدرام / ای خوشا این جهان، بدین هنگام چون بُناگوش نیکوان شد باغ / از گل سیب و از گل بادام »

(0.5 نمره)

معشوق، عمدتاً زمینی است.

سادگی زبان شعر.

استفاده از آرایه‌های ادبی، طبیعی و در حدّ اعتدال است.

تشبیه به کار رفته غیرحسی است

تایید

4- هریک از موارد گروه «الف» در جدول زیر مربوط به کدام یک از شخصیت های گروه «ب» است؟ «یک مورد اضافی است.»

« الف » « ب »

الف) نثر موزون را به کمال رساند . 1- نصرالله منشی
ب) به سبب پایبندی به اعتقادات خاص دینی از دربار کناره گرفت . 2-کسایی مروزی

پ)نخستین نمونه نثر فنی را پدید آورد . 3-ناصر خسرو 4- خواجه عبدالله انصاری

(0.75 نمره)

تایید

5- دو دلیل عمده توجّه نویسندگان به فارسی نویسی در سده پنجم و ششم چیست؟ (0.5 نمره)

تایید

6- چه سبکی را بینابین می نامیم؛ چرا؟ (0.75 نمره)

تایید

7- مصراع زیر را با خط عروضی بنویسید.

« مروّت نباشد بر افتاده زور»

(0.5 نمره)

تایید

8- در کدام بیت، علامت هجاهای ( _ U _ _) چهار بار آمده است؟ (0.5 نمره)

ندانم هیچ کس در عهد حسنت

جرس فریاد می‌دارد که بربندید محمل‌ها

امروز خندان آمدی مفتاح زندان آمدی

یقین‌دان که همچون تو بسیار کس

تایید

9- با توجه به این بیت ، به سؤالات پاسخ دهید. «كاشكی جز تو كسی داشتمی / یا به تو دست رسی داشتمی »

الف ـ واژه‌های ردیف را شناسایی كنید.

ب ـ واژه‌های قافیه كدامند؟

پ ـ حروف قافیه را شناسایی كنید.

ت ـ حرف الحاقی قافیه كدام است؟

ث ـ حرف روی كدام است؟

ج ـ قافیه طبق كدام قاعده است؟

(1.5 نمره)

تایید

10- پاسخ مناسب داخل کمانک را انتخاب کنید.

الف) حروفی که در خط هست؛ امّا به تلفّظ درنمی آید، در خطّ عروضی حذف (می شود - نمی شود).

ب) واحد وزن در شعر فارسی و در بسیاری از زبانهای دیگر (بیت - مصراع) است.

پ) ( ضمایر متّصل – است) همیشه جزء حروف الحاقی قافیه به شمار می روند.

(0.75 نمره)

تایید

11- کدام واژه با حذف همزه تلفظ شده است؟ (0.5 نمره)

پلنگ افکن: U ـ Uـ ـ

دانش آموز: ـ ـ ـ ـ U

بادآورده: ـ ـ ـ U

گل اندام: ـ ـ ـ U

تایید

12- در تقطیع هجایی بیت زیر، چند هجای کشیده دیده می شود؟

هر که تأمّل نکند در جواب / بیشتر آید سخنش ناصواب

(0.25 نمره)

تایید

15-بیت زیر را به هجاهای تشکیل دهنده ی آن تقطیع کنید ، سپس هر هجا را با علامت خاص آن بنویسید.

کی رفته ای ز دل که تمنا کنم تو را ؟ / کی بو ده ای نهفته کی پیدا کنم تو را؟

هجا نویسی مصرع اول .....................................................................................................................................................

نشانه هجا .....................................................................................................................................................

هجا نویسی مصرع دوم .....................................................................................................................................................

نشانه هجا ......................................................................................................................................................

(1.25 نمره)

تایید

14- کدام گزینه الگوی هجایی «طاعت آن» را نشان نمی دهد؟ (0.5 نمره)

الف) _ _ _

ب) _ U _

پ) _ _ _ U

تایید

15- برای الگوی هجایی « صامت+ مصوت بلند+ صامت» یک نمونه واژه بنویسید. (0.25 نمره)

تایید

16- در کدام بیت‌، آرایۀ موازنه به کار رفته است؟ دلیل خود را بنویسید.

الف) ز گرز تو خورشید گریان شود / ز تیغ تو بهرام بریان شود .

ب) گر عزم جفا داری، سر در رهت اندازم / ور راه وفا گیری، جان در قدمت ریزم.

(1 نمره)

تایید

17- با توجه به بیت زیر جای خالی را پر کنید.

گل نعمتی است هدیه فرستاده ا ز بهشت / مردم کریم تر شوند اندر نعیم گل

در این بیت، واژه ........... و ................. آرایه اشتقاق را پدید می آوردند.

(0.5 نمره)

تایید

18- انواع جناس را در بیت های زیر شناسایی کنید.

الف) ای مرغ اگر پری به سر کوی آن صنم / پیغام دوستان برسانی بدان پری.

ب) چو شد روز، رستم بپوشید گبر / نگهبان تن کرد بر گبر ببر.

(1 نمره)

تایید

19- در کدام بیت، شاعر از آرایۀ ترصیع، بهره برده است؟ دلیل انتخاب خود را بنویسید.

الف) عالم همه عابدند و معبود یکی است / دنیا همه ساجدند و مسجود یکی است.

ب) ما ز بالاییم و بالا می رویم / ما ز دریاییم و دریا می رویم.

(0.75 نمره)

تایید

20- در کدام یک از بیت های زیر جناس همسان و جناس ناهمسان یافت می شود. نوع جناس ها و معنای واژه های جناس همسان را بنویسید.

الف) نرويد ازَگِل من جز گياه بدنامي / گُل سلامت ازين خاک خاکسار مجوي

ب) برادر که در بند خویش است نه برادر، نه خویش است.

(1.5 نمره)

تایید

21- واژه های …………… و …………… در بیت زیر، جناس افزایشی دارند.

کفر است در طریقت ما کینه داشتن / آیین ماست سینه چو آیینه داشتن.

(0.5 نمره)

تایید

22- کدام بیت از نظر کاربرد «سجع»، ارزش موسیقایی بیشتری دارد؛ چرا؟

الف) هم عقل دویده در رکابت / هم شرع خزیده در پناهت

ب) ما برون را ننگریم و قال را / ما درون را بنگریم و حال را

(0.75 نمره)

تایید

23- سروده های زير را بخوانيد و با توجّه به قلمرو ادبي، « تشبيه، تشخيص و مراعات نظير» را شناسايي کنيد.

الف: هر که زين گلشن، لبي خندان ترا ز گل بايدش / خاطري فارغ ز عالم چون توکّل بايدش

ب: خُرده اي از مال دنيا در بساط هر که هست / جبهه وا کرده اي پيوسته چون گُل بايدش

(0.75 نمره)

تایید

24- با توجه به نوشته ی زیر به پرسش ها پاسخ دهید.

به روزگار خسرو، اندر وقت بوذرجمهر، رسولی آمد از روم. خسرو بنشست چنان که رسم ملوک بود؛ و رسول را بار داد. پیش رسول با وزیر، بوذرجمهر، گفت: «ای فلان، همه چیز در عالم تو دانی؟»

الف) دو ویژگی قلمرو زبانی آن را بنویسید؟

ب) نثر مربوط به چه دوره ای است و موضوع آن چیست؟

(1 نمره)

تایید

25- نمونۀ زیر را از نظر ویژگی‌های قلمرو ادبی بررسی کنید. (2 آرایه)

و بدان که نخستین چیزی که حق تعالی آفرید، قلم را آفرید؛ چنان که پیغامبر علیه السّلام فرمود: اوّلُ ما خَلقَ اللهُ تعالی الَقَلم، و قلم را فرمود که بر لوح بگَرد و بنویس هر چه تا قیامت بخواهد بود؛ پس هر چه خواست آفریدن و خواست بودن تا رستخیز، همه قلم بنوشت به امر حقّ عزّ و جلّ. (تاریخ بلعمی)

(0.5 نمره)

تایید

26- نمونۀ زیر را از نظر ویژگی‌های قلمرو زبانی بررسی کنید.

آمد نفَس صبح و سلامت نرسانید / بوی تو نیاورد و پیامت نرسانید

یا تو به دم صبح، سلامی نسپردی / یا صبحدم از رشک، سلامت نرسانید

من نامه نوشتم به کبوتر بسپردم / چه سود که بختم سوی بامت نرسانید

بر باد سپردم دل و جان، تا به تو آرَد / زین هر دو ندانم که کدامت نرسانید

الف) دو ویژگی زبانی سروده بالا را بنویسید.

ب) دو ویژگی‌های ادبی در شعر بیابید؟

پ) قلمرو فکری این سروده را بررسی کنید.

ت) واژه «نرسانید» چند هجا دارد؟

(1.75 نمره)

تایید