آزمون علوم و فنون دهم ـ ترم دوم ـ تاریخ: 1400/03/17 به صورت دیجی فرم

نام و نام خانوادگی خود را وارد نمایید *

تایید

شماره کلاس خود را وارد نمایید *

تایید

کدام گزینه زیر درباره «وزن» درست نیست؟ (0.5 نمره)

وزن در شعر، جنبة تزئینی دارد.

وسیله ادراک وزن، حواس ماست.

وزن، پس از عاطفه، مهم‌ترین و مؤثرترین عامل در شعر است.

وزن، ادراکی است که از احساس نظم حاصل می‌شود.

تایید

قافیه و حروف قافیه به ترتیب، در بیت روبه‌رو کدام است؟ «به جهان خرم از آنم که جهان خرّم از اوست// عاشقم بر همه عالم که همه عالم ازوست» (0.5 نمره)

ازوست/ ازوست ـ ست

جهان/ جهان ـ ـان

خرّم/ عالم ـ ــَم

جهان/ عالم ـ ـَ ن و ــَم

تایید

یکسانی دو واژه در واج یا واج‌های پایانی و وزن یا هر دوی آنها را چه می‌گویند؟ (0.5 نمره)

جناس

تناسب

وزن

سجع

تایید

پدر شعر فارسی، کدام یک از گزینه‌های زیر است؟ (0.5 نمره)

منوچهری

رودکی

فرخی

فردوسی

تایید

زبان دَری، نخستین بار به وسیله کدام حکومتش یا دولت به عنوان زبان رسمی اعلام شد؟ (0.5 نمره)

سامانیان

طاهریان

عباسیان

صفاریان

تایید

مکتب‌ها و سبک‌های ادبی، محصول چیستند؟ (0.5 نمره)

اوضاع و شرایط زمانه

پژوهشگران ادوار مختلف

ذوق نویسنده و شاعر

مهارت شاعر یا نویسنده

تایید

تکرار یک واج در سخن، با کدام آرایة زیر متناسب است؟ (0.5 نمره)

تناسب

تکرار

واج‌آرایی

حسامیزی

تایید

زبان فارسی، به ترتیب چند واج، مصوت و صامت دارد؟ (0.5 نمره)

23 واج: 6 مصوت و 29 صامت

23 واج: 23 مصوت و 6 صامت

29 واج: 23 مصوت و 6 صامت

29 واج: 23 صامت و 6 مصوّت

تایید

نخسیتن دوره سبک شعری در ادبیات فارسی کدام گزینه زیر است؟ (0.5 نمره)

سبک بینابین

سبک خراسانی

سبک عراقی

سبک هندی

تایید

واژه «صامت» چند واج دارد؟ (0.5 نمره)

سه واج

چهار واج

دو واج

پنج واج

تایید

آثار دینی زردشتیان به چه زبانی نوشته شده‌اند؟ (0.5 نمره)

فارسی دَری

فارسی باستان

فارسی میانه: پهلوی

فارسی میانه: پارتی

تایید

نخستین مرحله در بررسی و تحلیل متن، و اساسی‌ترین عامل پیدایش شعر چیست؟ (0.5 نمره)

خوانش ـ احساس و عاطفه

نکات فکری ـ لحن

نکات ادبی ـ آهنگ

نکات زبانی ـ وزن

تایید

کدام یک از آثار زیر مربوط به دوره غزنوی و سلجوقی است؟ (0.5 نمره)

تاریخ بلعمی

تاریخ بیهقی

شاهنامه ابومنصوری

ترجمه تفسیر طبری

تایید

در کدام گزینه زیر، ویژگی نثر دوره سامانی غلط ذکر شده‌است؟ (0.5 نمره)

ایجاز و اختصار در لفظ و معنا

بلندی جملات

بهره‌گیری کمتر از لغات عربی

تکرار فعل یا اسم به حکم ضرورت معنی

تایید

کدام یک از گزینه‌های زیر، الگوی هجای کوتاه در زبان فارسی است؟ (0.5 نمره)

صامت + مصوت کوتاه + صامت + صامت

صامت + مصوت کوتاه

صامت + مصوت بلند + صامت

صامت + مصوت بلند

تایید

مهم‌ترین و عمده‌ترین قالب شعری در سبک خراسانی کدام است؟ (0.5 نمره)

قصیده

مثنوی

غزل

مسمّط

تایید

در کدام گزینه زیر جناس تام دیده می‌شود؟ (0.5 نمره)

کنونت که چشم است، اشکی ببار// زبان در دهان است، عذری بیار

پدر با پسر یکدگر را کنار // گرفتند، کرده غم از دل کنار

مگذران روز سلامت به ملامت، حافظ // چه توقع زِ جهان گذران می‌داری

بوی جوی مولیان آید همی// یاد یار مهربان آید همی

تایید

کوچک‌ترین واحد آوایی زبان و آشکارترین ابزار موسیقایی شعر به ترتیب کدام گزینه است؟ (0.5 نمره)

واج ـ وزن

هجا ـ آهنگ

حرف ـ عاطفه

واژه ـ لحن

تایید

علمی که قواعد وزن شعر و طبقه‌بندی وزن‌ها را از جنیه نظری و عملی تعیین می‌کند، چه نام دارد؟ (0.5 نمره)

علم قافیه

علم سبک‌شناسی

علم نقد

علم عروض

تایید

در کدام گزینه زیر، هم واج‌آرایی و هم واژه‌آرایی واژه دیده می‌شود؟ (0.5 نمره)

خوابِ نوشین بامدادِ رحیل// بازدارد پیاده را زِ سبیل

سرو را بین بر سماع بلبلان صبح‌خیز// همچو سرمستان به بستان، پای‌کوب و دست‌زن

خیزید و خز آرید که هنگام خزان است// باد خنک از جانب خوارزم وزان است

از ننگ چه پرسی که مرا نام زِ ننگ است// وَز نام چه پرسی که مرا ننگ زِ نام است

تایید

در بیت روبه‌رو، کدام نوع از انوع جناس و در کدام کلمات دیده می‌شود؟ «دل من هست از این بازار بیزار// قسم خواهی به دادار و به دیدار» (0.5 نمره)

جناس ناهمسان: اختلافی: بازار ـ بیزار/ دادارـ دیدار

جناس همسان: بیزار ـ دیدار

جناس ناهمسان: افزایشی: بازار ـ دادار

جناس ناهمسان: حرکتی: بازار ـ بیزار/ دادار ـ دیدار

تایید

در کدام یک از مراحل تحلیل متن، «عینک زیبایی‌شناسی» به چشم خود می‌زنیم؟ (0.5 نمره)

قلمرو ادبی

قلمرو زبانی

قلمرو فکری

قلمرو خوانش

تایید

استاد محمدتقی بهار برای شعر فارسی و نثر فارسی به ترتیب، چند دوره قائل است؟ (0.5 نمره)

6 ـ 6

5 ـ 6

6 ـ 5

4 ـ 4

تایید

سبک خراسانی بر حسب زمان، به چند سبک فرعی تقسیم می‌شود و کدامند؟ (0.5 نمره)

چهار سبک: سامانی، غزنوی، سلجوقی، بینابین

دو سبک: غزنوی و سلجوقی

سه سبک: سامانی، غزنوی، هندی

سه سبک: سامانی، غزنوی، سلجوقی

تایید

در بیت روبه‌رو، پس از تقطیع، چند رکن داریم و علامت هجاهای آن کدام است؟ «مرنجان دلم را که این مرغ وحشی// زِ بامی که برخاست مشکل نشیند» (0.5 نمره)

هفت رکن: U ـ ـ ـ

شش رکن: U ـ ـ

چهار رکن: U ـ ـ

پنج رکن: U ـ ـ ـ

تایید

در جمله روبه‌رو، کدام نوع از انواع سه‌گانه سجع دیده‌ می‌شود؟ «توانگری به هنر است نه به مال، و بزرگی به عقل است نه به سال» (0.5 نمره)

سجع ندارد

سجع متوازن

سجع متوازی

سجع مطرف

تایید

در کدام بیت زیر، ترصیع به‌کار رفته است؟ (0.5 نمره)

زِ گرزِ تو خورشید گریان شود// زِ تیغِ تو بهرام بریان شود

چرا ننهم؟ نهم دل بر خیالت// چرا ندهم؟ دهم جان در وصالت

در بزم زِ رخسار دوصد شمع برافروز// وز لعلِ شکربار، می و نقل فروریز

نظر تا کنی عرض نقل است و می// نفس تا کشی، حرف چنگ است و نی

تایید

در کدام گزینه زیر، ذوقافتین دیده می‌شود؟ (0.5 نمره)

مُرده بُدَم، زنده شدم، گریه بُدَم، خنده شدم// دولت عشق آمد و من دولت پاینده شدم

طُرفه می‌دارند یاران، صبر من بر داغ و درد// داغ و دردی کز تو باشد، خوشتر است از باغ و وَرد

دیده شیر است مرا، جان دلیر است مرا// زَهره شیر است مرا، زُهره تابنده شدم

ای پادشه خوبان، داد از غم تنهایی// دل بی‌تو به جان آمد، وقت است که بازآیی

تایید

آخرین حرف اصلی کلمه را چه می‌نامند؟ (0.5 نمره)

حرف الحاقی

حرف رویّ

هجای قافیه

حرف قافیه

تایید

ارکان سجع در جمله «مُلک بی‌دین باطل است و دین بی‌مُلک ضایع» کدام است؟ (0.5 نمره)

ملک ـ ضایع

باطل ـ ضایع

باطل ـ ملک

مُلک ـ مُلک

تایید

در نثر موزون، کدام یک از آرایه‌های زیر بیشتر به‌کار می‌رود؟ (0.5 نمره)

ایهام

سجع

مراعات نظیر

جناس

تایید

مصرعِ «تو از هر در که بازآیی، بدین خوبی و زیبایی»، چند هجا دارد؟ (0.5 نمره)

هجده هجا

چهارده هجا

شانزده هجا

دوازده هجا

تایید

در جمله «تنی چند متّفقِ سیاحت بودند و شریک رنجِ راحت»، واژه‌های سجع و وجه اشتراک آنها کدام است؟ (0.5 نمره)

سیاحت و راحت ـ وزن

سیاحت و راحت ـ حرف رَویّ و وزن

تنی و شریک ـ حرف رَویّ

متفق و شریک ـ حرف رَویّ

تایید

کدام یک از گزینه‌های زیر، از دوره‌های تاریخی زبان‌های ایرانی نیست؟ (0.5 نمره)

فارسی باستان

فارسی پهلوی

فارسی میانه

فارسی نو یا دری

تایید

علامت هجاهای کدام بیت، چهار بار (U ـ ـ ـ) تکرار شده‌است؟ (0.5 نمره)

من از اینجا به ملامت نروم// که من اینجا به امیدی گروم

خلوتم چراغان کن، ای چراغ روحانی// ای زِ چشمة نوشت، چشم دل چراغانی

الا یا ایها الساقی أدر کدساً و ناولها// که عشق آسان نمود اول، ولی افتاد مشکل‌ها

بَلَم آرام چون قویی سبکبار// به‌نرمی بر سرِ کارون همی‌رفت

تایید

ورود عرفان و تصوف به شعر فارسی، با ظهور کدام شخصیت ادبی زیر بود؟ (0.5 نمره)

سنایی

مولوی

فردوسی

عطار

تایید

در بیت روبه‌رو، کدام یک از ویژگی‌های زبانی سبک خراسانی دیده می‌شود؟ «مهتری گر به کام شیر در است// شو، خطر کن زِ کام شیر بجوی» (0.5 نمره)

تفاوت تلفّظ برخی از کلمات

دو حرف اضافه برای یک متمّم

وجود لغات عربی

کهنگی کلمات

تایید

در اصطلاح ادبی، شیوه خاص یک اثر یا آثار ادبی و نیز مجموعه ویژگی‌هایی است که شاعر یا نویسنده در نحوه بیان اندیشه به‌کار می‌گیرد: (0.5 نمره)

سبک

شیوه

وزن

طریقه

تایید

کدام گزینه زیر از ویژگی‌های سبک خراسانی در شعر فارسی نیست؟ (0.5 نمره)

کهنه و مهجور بودن بخشی از لغات در مقایسه با دوره‌های بعد

سادگی زبان شعر

تفاوت تلفظ برخی از کلمات در مقایسه با زبان امروز

فراوانی لغات عربی، به جز اصطلاحات دینی و علمی

تایید

در کدام گزینه زیر، جناس اشتقاق مشاهده نمی‌شود؟ (0.5 نمره)

وجه خدا اگر شودت منظر نظر// زین پس شکی نماند که صاحب‌نظر شوی

نوح تویی، روح تویی، فاتح و مفتوح تویی// سینة مشروح تویی، بر درِ اسرار مرا

زِ مشرق سر کوی، آفتاب طلعت تو// اگر طلوع کند طالعم، همایون است

بهرام که گور می‌گرفتی همه عمر// دیدی که چگونه گور بهرام گرفت؟!

تایید