1 جاهای خالی را کامل کنید
الف) ...................در اصطلاح ادبی، شیوه خاص یک اثر یا آثار ادبی است .
ب)علمی که قواعد وزن شعر وطبقه بندی وزن ها را از جنبه نظری وعملی تعیین می کند...............نامیده می شود.
پ)از مهمترین شاعران تاثیرگذاردر تجدید سبک شعر فارسی در نیمه دوم قرن ششم می توان ................ را نام برد.
ت)سبک دوره سلجوقی راباید سبک ................نام نهاد، زیرا ویژگی های سبک عراقی نیز در آن به چشم می خورد. 1
2 -عمده ترین دلایل گرایش نویسندگان به فارسی نویسی در قرن های پنجم وششم را بنویسید. (دو مورد)1
3 -گروه زبان های ایرانی به چه مجموعه ای گفته می شود؟ از نظرتاریخی زبان های ایرانی را به چند دسته تقسیم می کنند.فقط نام ببرید؟ 1
4 کتاب تفسیر"کشف الاسرار وعده الابرار"نوشته کیست؟نثر آن چگونه است؟ 0/5
5 -چرا سبک خراسانی را "سبک سامانی"هم نامیده اند؟ 0/5
6 -کدام تساوی از نظر حس وحال فضای شعری وعاطفی درست است؟
الف)گو بهار دل وجان باش وخزان باش، ارنه / همچو سرمستان به بستان ، پای کوب ودست زن= (حماسی) □
ب)این مطرب از کجاست که برگفت نام دوست/ تاجان وجامه بذل کنم بر پیام دوست =(حالت شادی ونشاط) □
پ)معشوقه بسامان شد، تا باد چنین بادا/کفرش همه ایمان شد، تا باد چنین بادا= (مضمون پند واندرز) □
ت)بود رستم نام وبس سرکش است/ گه جنگ جوی آب وچون آتش است =(شادی ونشاط درونی) □ 0/5
7 بیت زیر را به هجاهای تشکیل دهنده آن تجزیه کنید، سپس هر هجارا با علامت خاص آن بنویسید. »
اَلایا ایُّهَا السّاقی أدِر کَأساً وناوِلها / که عشق آسان نموداوّل ، ولی افتاد مشکل ها« 2
8- کلمه »کتاب« چند واج دارد؟صامت ها ومصوت های آن را مشخص نمایید . 0/5
9 -واژه های زیر را یک بار باحذف همزه و بار دیگر با همزه بخوانید وبه خط عروضی بنویسید .
الف) خوش اندام : ................................. ب) دانش آموز : ............................ 1
10 -مولوی در شعر زیر، بااستفاده از چه عواملی بر قدرت اثرگذاری سروده اش افزوده است؟
»مرده بُدم، زنده شدم ، گریه بُدم خنده شدم / دولت عشق آمد ومن ،دولت پاینده شدم۰/۵
1۱- باتوجه به بیت زیر به سؤالات پاسخ دهید .
"ای پادشه خوبان داد از غم تنهایی / دل بی تو به جان آمد وقت است که باز آیی"
الف)واژه های قافیه رامشخص کنید .
ب) حرف یاحرف های الحاقی قافیه را مشخص کنید.
پ)حرف یا حرف های اصلی قافیه رامشخص کنید . ت) نوع قاعده قافیه رابنویسید . ۱
12- کدام یک از ابیات زیر"ذوقافیتین " است ؟ چرا؟
الف) اولا از عیب خلق آزاد شو / پس به عشق غیب مطلق شاد شو
ب) ترک من کارام جان از شکّر گویادهد / کام جان عاشقان از عبهر شهلا دهد۰/۵
13- "واج آرایی" و" واژه آرایی" را در ابیات زیر مشخص کنید.
الف) سرو را بین برسماع بلبلان صبح خیز / همچو سرمستان به بستان، پای کوب ودست زن
ب)پای استدلایان چوبین بود / پای چوبین سخت بی تمکین بود ۰/۵
14 -باذکر دلیل بنویسید که بیت زیر دارای "واج آرایی " هست یاخیر؟
"خوابِ نوشینِ بامدادِ رحیل / باز دارد پیاده را زسبیل"۰/۵
15- در هر عبارت "سجع " رابیابید ونوع آن رامشخص کنید.
الف) شما را باغ باید ومارا چون لاله داغ. ب(الهی ، ما را آن دِه که آن بِه .۰/۵
16- در کدام یک از ابیات زیر ، شاعر از آرایه"ترصیع" بهره برده است ؟ دلیل انتخاب خود رابنویسید.
الف) مازبالاییم وبالا می رویم / ما زدریاییم ودریا می رویم
ب) گر عزم جفا داری ، سردر رهت اندازم / ور راه وفا گیری، جان در قدمت ریزم۰/۵
17 -باتوجه به تقابل سجع های متوازی و متوازن ، در بیت زیر آرایه .................. وجود دارد .
"بدان حجت که دل را زنده دارد / بدان آیت که جان را بنده دارد"۰/۵
18 - "جناس"رادر ابیات زیر بیابید ونوع آنهارامشخص کنید.
الف) مرا زمانه ز یارم به منزلی انداخت / که راضی ام به نسیمی کز آن دیار آید
ب) بوی جوی مولیان آید همی / یادیار مهربان آید همی
پ)در این حضرت چو مشتاقان نیاز آرند ، نازآرند / که بااین درداگر در بند درمان اند، درمانند
ت) نوبهار است در آن کوش که خوش دل باشی / که بسی گُل بدمد باز وتو در گِل باشی۲
19 -در بیت زیر چه نوع جناسی دیده می شود؟ دلیل خود را بنویسید.
"تاروانم هست نامت بر زبان دارم روان / تا وجودم هست خواهد بود نقشت در ضمیر"۱
20 -هم ریشه بودن واژه ها در حروف اصلی را ..........می نامند . این هم ریشگی را در بیت زیر مشخص کنید .
"گل نعمتی است هدیه فرستاده از بهشت / مردم کریم تر شوند اندر نعیم گل ۱
21- اشعار زیر را بخوانید وچهار مورد از ویژگی های زبانی آن را بنویسید .
"به دام افتاد روباهی سحرگاه / به روبه بازی اندیشید در راه
که گر صیّاد بیند هم چنینم / دهد حالی به گازُرپوستینم
پس آن گه ، مرده کرد اوخویشتن را / زبیم جان، فرو افکند تن را
چوصیّاد آمد ، اورا مرده پنداشت / نمی یارست روبه را کم انگاشت" ۱
۲۲- در خوانش شعر زیر به چه نکاتی باید توجه داشت؟نهنگی بچه خود را چه خوش گفت به دین ما حرام آمد کرانهبه موج آویز و از ساحل بپرهیز همه دریاست ما را آشیانه ۱
۲۳-کدام یک از ویژگی های نثر فارسی قرن های پنجم وششم در متن زیرکه از کتاب "کلیله ودمنه "انتخاب شده است دیده می شود ؟(ذکر سه مورد کافی است)
»آورده اند که به فلان شهر، درختی بود ودر زیر درخت، سوراخ موش، ونزدیک آن گربه ای خانه داشت وصیّادان آنجا بسیار آمدندی. روزی
صیّاد دام بنهاد، گربه در دام افتادوبماند وموش به طلب طعمه از سوراخ بیرون رفت . به هر جانب برای احتیاط، چشم می انداخت وراه سره می
کرد ، ناگاه نظر بر گربه افگند، چون گربه رابسته دید، شاد گشت . در این میان از پس نگریست .راسویی از جهت او کمین کرده بود، سوی
درخت التفاتی نمود..." ۱/۵
آزمون علوم و فنون 1 به صورت دیجی فرم
