آزمون امتحان نوبت اول علوم و فنون دوازدهم به صورت دیجی فرم

نام و نام خانوادگی خود را دقیق و کامل وارد نمایید: *

تایید

متن زیر را از نظر ویژگی‌های زبانی دوره بیداری بررسی نمایید. (حداقل دو مورد بیان کنید.)

«باری، چه دردسر بدهم؟ آن‌قدر گفت و گفت و گفت تا ما را به این کار واداشت. حالا که می‌بیند آن روی کار بالاست، دست و پایش را گم کرده، تمام آن حرف‌ها یادش رفته. تا یک فرّاش قرمزپوش می‌بیند، دلش می‌تپد. تا به یک ژاندارم چشمش می‌افتد، رنگش می‌پرد. هی می‌گوید: امان از همنشین بد.» (چرند و پرند؛ دهخدا)

(1 نمره)

تایید

وزن بیت زیر چیست؟

کشتی شکستگانیم ای باد شرطه برخیز // باشد که باز بینیم دیدار آشنا را

(1 نمره)

تایید

مصوّت بلند /ی/ در کلماتی مانند: بیا، گیاه، عامیانه، زیاد، بیاموز، سیاست و واژه‌هایی از این قبیل، همواره .................. است. (0.5 نمره)

بلند

کوتاه

کشیده

تایید

کاربرد واژه‌هایی مثل بادافره، خلیدن، گلخن و... نشان می‌دهد که در شعر برخی از شاعران دوره بیداری توجه به ................ مشاهده می‌شود. (0.5 نمره)

واژگان عربی

واژگان کهن

تایید

در علم بدیع، آوردن آیه، حدیث، مصراع، بیت یا سخن دیگری را در شعر یا کلام ............. گویند. (0.5 نمره)

تلمیح

تضمین

تایید

کدام بخش از بیت زیر تضمین شده است؟

ایّوب بـا چـندین بلا، کاندر بلا شد مبتلا // پیوسته این بودش دعا: الصبرُ مفتاحُ الفرج

(0.5 نمره)

تایید

چهار مورد از شاخص‌ترین درون‌مایه‌های شعر عصر بیداری را فقط نام ببرید. (1 نمره)

تایید

بیت زیر در چه وزنی سروده شده است؟

آب زنـید راه را هیـن که نـگار می‌رسد // مـژده دهیـد باغ را بــوی بـهار می‌رسد

(1 نمره)

تایید

احیاکننده نثر فارسی ................ در دوره بیداری است. (0.5 نمره)

ادیب الممالک فراهانی

قائم مقام فراهانی

تایید

لف و نشر را در عبارت زیر مشخص کنید.

دو کس دشمن ملک و دین‌اند: پادشاه بی‌حلم و زاهد بی‌علم

لف 1) ............. نشر 1) ..............

لف 2) ............. نشر 2) ..............

(0.5 نمره)

تایید

در بیت زیر کدام اختیار شاعری زبانی بکار رفته است؟

گفت: ای پسر این نه جـای بازی است // بشـتاب کـه جـای چـاره‌سازی است

(0.5 نمره)

تایید

متناقض‌نما را در بیت زیر نشان دهید.

مرا نصیب غم آمد به شادی همه عالم // چرا که از همه عالم محبّت تو گزیدم

(0.5 نمره)

تایید

وزن همه مصراع ها «دوری» است بجز ...؟ (0.5 نمره)

در بزمِ دُردنوشان زهد و وَرَع نگنجد

چه سازم به خاری که در دل نشیند؟

چه کنم که هست این ها گلِ باغِ آشنایی

سعدی نظر از رویت کوته نکند هرگز

تایید

تقطیع نمونه زیر بصورتی که بین کمانک است، با کدام اختیار شاعری زبانی مطابقت دارد؟

دل پاک (u ـ ـ u): ...............................

(0.5 نمره)

بلند تلفظ کردن مصوت کوتاه

کوتاه تلفظ کردن مصوت بلند

حذف همزه

تایید

مصوّت بلند /و/ در کلمات تک‌هجایی بو، رو، جو، مو و... هیچگاه ................... نمی‌شود. (0.5 نمره)

کشیده

بلند

کوتاه

تایید

وزن کدام یک از مصرع‌های زیر با بقیه متفاوت است؟ (0.5 نمره)

تو با من به بیداد کوشی همی

نکونام و صاحب‌دل و حق‌پرست

اگر هوشمندی به معنی گِرای

من از اینجا به ملامت نروم

تایید

اولین کسی که در ایران به نوشتن نمایشنامه فارسی پرداخت میرزا حسن‌خان بدیع بود. (0.25 نمره)

درست

نادرست

تایید

از شاخصه‌های ارزنده‌ای که در نثر عصر بیداری چشم‌نواز است، طنز سیاسی‌ـ‌اجتماعی است. (0.25 نمره)

درست

نادرست

تایید

بیت زیر را با توجه به ویژگی‌های قلمرو فکری در عصر بیداری بررسی کنید. (یعنی موضوع و مضمون شعر را توضیح دهید.)

آتـش حبّ‌الوطن چـو شعله فـروزد // از دل مؤمـن کنـد بـه مـجـمـره اسـپند «ادیب‌الممالک فراهانی»

(0.5 نمره)

تایید

تقطیع نمونه زیر بصورتی که بین کمانک است، با کدام اختیار شاعری زبانی مطابقت دارد؟

بازی دهر (ـ u u ـ u): ........................................

(0.5 نمره)

حذف همزه

بلند تلفظ کردن مصوت کوتاه

کوتاه تلفظ کردن مصوت بلند

تایید

سبک بازگشت، حد واسط سبک هندی و سبک دوره بیداری است. (0.25 نمره)

نادرست

درست

تایید

یکی از تلمیحات بکار رفته در بیت زیر را توضیح دهید.

گواه رهرو آن باشد که سردش یابی از دوزخ // نشان عاشق آن باشد که خشکش بینی از دریا

(0.5 نمره)

تایید

در بیت «گر ندیدی قبض و بسط عشق را/ گریه مینا نگر خندیدن ساغر ببین» لف و نشر ............. وجود دارد. (0.5 نمره)

مرتب

نامرتب

تایید

در بیت‌های زیر آرایه‌های «متناقض‌نما، تلمیح، تضمین، لف و نشر» را پیدا کنید.

1) شـب وصـل اســت و طـی شـد نـامه هـجر // ســـلامٌ فـــیــهِ حـتّــی مَــطلَعِ الفَــجــر .....................

2) از عفو و خشم تو دو نمونه است روز و شب // وز مهر و کین تو دو نمونه است شهد و سم .....................

3) عـجـب مـدار کـه در عـیـن درد خـامـوشیم // کـه درد یـار پـری‌چـهره عـیـن درمان است .....................

4) گنـدم خـال وی از جـنّـت او خـواهم چـید // مـن هم از روی صفا، کار پـدر خـواهم کـرد .....................

(2 نمره)

تایید

بیت زیر را با توجه به ویژگی‌های قلمرو فکری در عصر بیداری بررسی کنید. (یعنی موضوع و مضمون شعر را توضیح دهید.)

آن زمان که بنهادم سر بـه پای آزادی // دست خود ز جان شستم از برای آزادی «فرخی یزدی»

(0.5 نمره)

تایید

در نمونه زیر آرایه مراعات نظیر بین کدام واژه ها ایجاد شده است؟

نرگـــس از چشمک زدن شد فتنه در صحن چمن // شیوه های چشم جادوی توأم آمد به یاد

(0.5 نمره)

تایید

چه عواملی در ایجاد نهضت بازگشت ادبی مؤثر بودند. (2 مورد کافی است.) (1 نمره)

تایید

کدام بیت هم‌وزن بیت «به حُسنِ خُلق و وفا کس به یار ما نرسد/ تو را در این سخن انکار کار ما نرسد» است؟ (0.5 نمره)

ز دو دیده خون فشانم ز غمت شبِ جدایی // چه کنـم کـه هست اینها گلِ باغِ آشنایی

شفای ایـن دلِ بیـمار جـز لقای تـو نیست // طبیبِ جانِ خرابم کسی وَرای تو نیست

دل نیست کبـوتر که چـو برخاست نـشیند // از گـوشة بامـی کــه پریـدیم، پریـدیم

سـینه مالامال درد اسـت ای دریـغا مرهمی // دل ز تنهایی به جان آمد خدا را همدمی

تایید

سروده زیر را بخوانید و به سؤالات قلمرو ادبی پاسخ دهید.

گریـه را بـه مستی بهانه کـردم // شِکوه‌ها ز دسـت زمـانه کردم

آستـین چـو از چشم برگرفـتم // سیل خون به دامان روانه کردم

از چه روی چـون ارغنون ننالم؟ // از جفایت ای چـرخِ دون ننالم

چون نگریم ز درد و چون ننالم // دزد را چـو محرم به خانه کردم

«عارف قزوینی»

1) شعر در چه قالبی سروده شده است؟

2) نمونه‌ای از تشبیه بیابید.

3) در کدام بیت اغراق و بزرگنمایی دیده می‌شود؟

4) کنایه‌ای پیدا کنید و بنویسید

(2 نمره)

تایید

در اصطلاح ادبی آوردن دو واژه در سخن است؛ چنانکه جمع آنها در زبان محال باشد و آفریننده زیبایی شود. ............... (0.5 نمره)

متناقض‌نما

تضاد

تایید

در دوره بیداری شاعرانی که به زبان مردم عادی شعر می‌گفتند هم به آرایه‌های بیانی و بدیعی و سنت‌های ادبی کاملاً پایبند بودند. (0.25 نمره)

نادرست

درست

تایید