آزمون علوم و فنون ادبی دوازدهم نوبت اول به صورت دیجی فرم

نام و نام خانوادگی خود را وارد نمایید *

تایید

نوع «لفّ و نشر» در کدام بیت، متفاوت است؟ (0.5 نمره)

از عفو و خشم تو دو نمونه است روز و شب *** وز مهر و کین تو دو نمونه است شهد و سم

اگر ز خلق، ملامت و گر ز کرده ندامت *** کشیدم از تو کشیدم، شنیدم از تو شنیدم

روی و چشمی دارم اندر مهر او *** کاین گهر می‌ریزد آن زر می‌زند

افروختن و سوختن و جامه دریدن *** پروانه ز من شمع ز من، گل ز من آموخت

تایید

کدام مصراع، پایه‌های آوایی «ناهمسان» دارد؟ (0.5 نمره)

آب زنید راه را هین که نگار می‌رسد

تو همچون گل ز خندیدن لبت با هم نمی‌آید

دل ما به دور رویت ز چمن فراغ دارد

دلبر برفت و دلشدگان را خبر نکرد

تایید

پس از تقطيع هجایی بیت‌ زیر، اختیارات شاعری زبانی به کار رفته را در آن مشخص کنید و وزن آن را بنویسید. ( بر روی برگه انجام دهید حداکثر 10 دقیقه بعد از اتمام آزمون بفرستید.)

پس سوی کاری فرستاد آن دگر ****** تا از این دگر شود او با خبر

(1.5 نمره)

تایید

آرایه تلمیح را در بیت زیر بیابید. ( توضیح دهید)

یوسف گم گشته باز آید به کنعان غم مخور ****** کلبه احزان شود روزی گلستان غم مخور

(0.5 نمره)

تایید

موضوع و محتوای «چرند و پرند دهخدا» چیست؟ (0.5 نمره)

تایید

در بیت زیر لف و نشر را بیابید و نوع آن را بنویسید.

افروختن و سوختن و جامه دریدن ******* پروانه ز من، شمع زمن، گل ز من آموخت

(1.5 نمره)

تایید

وزن بیت زیر، کدام است؟

«سرو چمان من چرا میل چمن نمی‌کند ***** همدم گل نمی‌شود یاد سمن نمی‌کند»

(0.5 نمره)

مفاعلن مفاعلن مفاعلن مفاعلن

مفتعلن مفتعلن مفتعلن مفتعلن

مفتعلن فاعلن مفتعلن فاعلن

مفتعلن مفاعلن مفتعلن مفاعلن

تایید

در کدام بیت، هر سه اختیار زبانی «حذف همزه، بلند تلفظ کردن مصوت کوتاه و کوتاه تلفظ کردن مصوت بلند» وجود دارد؟ (0.5 نمره)

پیش کمان ابرویش لابه همی‌کنم ولی *** گوش کشیده است از آن گوش به من نمی‌کند

سوی چاره گشتم ز بیچارگی *** ندادم بدو سر به یکبارگی

گر از این منزل ویران به سوی خانه روم *** دگر آن‌جا که روم عاقل و فرزانه روم

من و تو غافلیم و ماه و خورشید *** بر این گردون گردان نیست غافل

تایید

در کدام بیت، « آرایه تضاد» وجود ندارد؟ (0.5 نمره)

روی و چشمی دارم اندر مهر او کاین گهر می‌ریزد آن زر می‌زند

گفتی به غمم بنشین، یا از سر جان برخیز فرمان برمت جانا، بنشینم و برخیزم

وفا نکردی و کردم، جفا ندیدی و دیدم شکستی و نشکستم، بریدی و نبریدم

همه غیبی تو بدانی، همه عیبی تو بپوشی همه بیشی تو بکاهی، همه کمّی تو فزایی

تایید

یک مورد از ویژگی‌های نثر عصر بیداری را در سطح زبانی بنویسید. (0.5 نمره)

تایید

از عوامل مؤثر در رشد آگاهی و تحول اندیشه ایرانیان در سال‌های قبل از مشروطه ............................. بود. (0.5 نمره)

تایید

نشانه‌های هجایی بیت زیر را بر روی برگه به دو صورت برش بزنید و پس از تعیین پایه‌های آوایی وزن آن را بنویسید. ( حداکثر تا 10 دقیقه بعد از اتمام آزمون بفرستید)

بنمای رخ که باغ و گلستانم آرزوست ******* بگشای لب که قند فراوانم آرزوست

(2 نمره)

تایید

فرخی یزدی، تحت تأثیر شاعران گذشته، به ویژه مسعود سعد و سعدی بود. (0.5 نمره)

صحیح

غلط

تایید

در بیت زیر کدام آرایه ادبی محسوس تر است؟

زر ستانم از گدایان، بخش بر شاهان کنم ******** هم زرم، هم زرطلب، هم پادشاهم هم گدا

(0.5 نمره)

متناقض نما

تلمیح

تضمین

لف و نشر

تایید

متن زیر شرح حال کیست؟ «از معروف‌ترین نویسندگان و سیاست‌مداران بزرگ عصر مشروطه است که علاوه بر خدمات و اقدامات بزرگ سیاسی، در ادبیات نیز مؤثر بود، او با تغییر سبک نگارش، تکلف را در نثر از بین برد.» (0.5 نمره)

میرزا حبیب اصفهانی

علامه علی اکبر دهخدا

ادیب‌الممالک فراهانی

قائم‌مقام فراهانی

تایید

در عصر مشروطه بیشترین رویکرد نویسندگان به رمان‌های ................. بود. (0.5 نمره)

تایید

متن زیر را بخوانید و به سؤالات پاسخ دهید.

آن زمان كه بنهادم سر به پای آزادی *** دست خود ز جان شستم از برای آزادی

تا مگر به دست آرم دامن وصالش را *** می دوم به پای سر در قفای آزادی

دامن محبت را گر كُنی ز خون رنگین *** می توان تو را گفتن پیشوای آزادی

فرخی ز جان و دل می‌كُند در این محفل *** دل نثار استقلال جان فدای آزادی

الف) متن را از نظر تاریخ ادبیات و سبک‌شناسی بررسی کنید.

ب) ویژگی‌های زبانی و ادبی متن را بنویسید. (دو مورد)

(2 نمره)

تایید

عبارت زیر کدام ویژگی در نثر عصر بیداری را نشان می دهد؟ «نثر فارسی عصر بیداری قید و بندهای نثر مصنوع و فنی را کنار می‌گذارد و گزارشی و ساده می‌شود.» (0.5 نمره)

تایید

در نثر دورۀ بیداری، عبارت‌های وصفی دور و دراز و لفظ پردازی در نامه‌ها و نوشته‌ها فراوان به چشم می‌خورد. (0.5 نمره)

صحیح

غلط

تایید

کدام گزینه دربارۀ «نثر دورۀ بیداری» نادرست است؟ (0.5 نمره)

در ساختار و ترکیب دستوری کلام، جمله‌ها درست‌تر و با طبیعت زبان، هماهنگ‌تر می‌شود.

به دلایل گوناگون، بسیاری از لغات انگلیسی، ترکی، فرانسوی و ... به نثر وارد می‌شود.

عبارت‌های وصفی دور و دراز و لفظ‌پردازی‌های بی‌جا در نامه‌ها و نوشته‌ها، افزایش می‌یابد.

در نثر این دوره، واژه‌ها و ترکیب‌های عربی ناآشنا کم‌تر می‌شود.

تایید

آرایه تضمین را در بیت زیر بیابید. ( توضیح دهید)

چشم حافظ زیر بام قصر آن حوری سرشت ****** شیوۀ جنات تجری تحت‌الانهار داشت

(0.5 نمره)

تایید

در کدام بیت، اختیار زبانی «بلند تلفّظ کردن مصوّت کوتاه» دو بار به کار رفته‌است؟ (0.5 نمره)

نبینی باغبان چون گل بکارد *** چه مایه غم خورد تا گل برآرد

باغبان گر پنج روزی صحبت گل بایدش *** بر جفای خار هجران صبر بلبل بایدش

نسیم صبح را گفتم که با او جانبی داری *** کز آن جانب که او باشد، صبا عنبرفشان آید

غمش در نهان‌خانۀ دل نشیند *** به نازی که لیلی به محمل نشیند

تایید

بیت زیر را از نظر زیبایی‌شناسی ( آرایه های ادبی) تحلیل و بررسی کنید.

غلغلی انداختی در شهر تهران ای قلم *** خوش حمایت می کنی از شرع قرآن ای قلم

گشت از نور تو ظاهر نور ایمان ای قلم *** مشکلات خلق گردد از تو آسان ای قلم

نیستی آزاد در ایران ویران ای قلم

(1.5 نمره)

تایید

آرایه مراعات نظیر را در بیت زیر بیابید ( بین چه واژه هایی ایجاد شده است؟)

کوی دلدار بهشت است، چمن نتوان گفت ****** نقش‌هایش گل و نسرين و سمن نتوان گفت

(0.5 نمره)

تایید

در کدام بیت، «مراعات نظیر و تلمیح»، وجود دارد؟ (0.5 نمره)

هر کاو نظری دارد با یار کمان‌ابرو *** باید که سپر باشد، پیش همه پیکان‌ها

شب تاریک و بیم موج و گردابی چنین هایل *** کجا دانند حال ما سبکباران ساحل‌ها

سر من مست جمالت، دل من دام خیالت *** گهر دیده نثار کف دریای تو دارد

بیستون کندن فرهاد نه کاری است شگفت *** شور شیرین به سر هر که فتد کوهکن است

تایید

کدام مورد، از «ویژگی‌های زبانی شعر دورۀ بیداری» نیست؟ (0.5 نمره)

قابل فهم بودن برای عامۀ مردم

سادگی و روانی

توجّه به واژگان کهن

توجّه به قالب‌های جدید

تایید

در کدام بیت‌، «متناقض‌نما» وجود ندارد؟ (0.5 نمره)

هرچه جز بار غمت بر دل مسکین من است برود از دل من وز دل من آن نرود

ز کوی یار می‌آید نسیم باد نوروزی از این باد ار مدد خواهی چراغ دل برافروزی

می‌خورم جام غمی هردم به شادی رخت خرّم آن کس کاو بدین غم، شادمانی می‌کند

من از آن روز که در بند توام آزادم پادشاهم که به دست تو اسیر افتادم

تایید

در بیت زیر کدام واژه ها آرایه تضاد را پدید آورده است؟

گفتی به غمم بنشین یا از سر جان برخیز ****** فرمان برمت جانا بنشینم و برخیزم

(0.5 نمره)

تایید